مَلَكوتِ السَّماءِ»، حَدَّثَنى بِذلِكَ أبى عَن جَدّى، عَن رَسولِ اللَّهِ صلى الله عليه و آله.[1]

صبح شود. پس در هنگام طلوع آفتاب به جايگاه خود در ملكوت آسمان‌ها بر مى‌گردد».

امام رضا عليه السلام در پايان فرمود: «اين حديث را پدرم از جدّم از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله براى من روايت نمود».

شرح‌

اين حديث ناظر به سخنى است كه به پيامبر خدا صلى الله عليه و آله نسبت داده شده، حاكى از اين كه خداوند سبحان هر شب به آسمان دنيا مى‌آيد و مردم را به دعا و استغفار دعوت مى‌نمايد! متن روايت به نقل از ابو هريره چنين است:

يَنزِلُ اللَّهُ إلَى السَّماءِ الدُّنيا كُلَّ لَيلَةٍ حينَ يَمضى ثُلُثُ اللَّيلِ الأَوَّلِ فَيَقولُ: أنَا المَلِكُ أنَا المَلِكُ، مَن ذَا الَّذى يَدعونى فَأستَجيبُ لَهُ، مَن ذَالَّذى يَسأَلُنى فَأُعطيهِ، مَن ذَا الَّذى يَستَغفِرُنى فَأَغفِرُ لَهُ! فَلا يَزالُ كُذلِكَ حَتى‌ يُضيئَ الفَجرُ.[2]

خداوند در اوايل هر شب، به آسمان دنيا فرو مى‌آيد و مى‌گويد: من فرمان‌روايم.

من فرمان‌روايم. كيست كه از من بخواهد، تا اجابتش كنم؟ كيست كه از من درخواست كند، تا به او بدهم؟ كيست كه از من درخواست آمرزش كند، تا بيامرزم او را؟ اين كار ادامه پيدا مى‌كند تا فجر بدمد.

بر اساس حديثى كه در متن آمد، حضرت عبد العظيم از امام رضا عليه السلام نقل مى‌كند كه آنچه به نقل از ابو هريره به پيامبر صلى الله عليه و آله نسبت داده شده كه خدا هر شب به آسمان دنيا مى‌آيد و چنين و چنان مى‌گويد، واقعيت ندارد و سخن پيامبر صلى الله عليه و آله تحريف شده است و آنچه پيامبر صلى الله عليه و آله فرموده، اين است كه فرشته‌اى هر شب در يك سوم آخر آن و شب جمعه از آغاز شب، به شرحى كه در حديث آمده، مردم را به سوى خدا دعوت‌

[1]. التوحيد: ص 176 ح 7، بحار الأنوار: ج 3 ص 314 ح 7.

[2]. صحيح مسلم: ج 2 ص 175.