«مسأله 2182» حجّ بر سه قسم است: حجّ تَمتّع، حجّ افراد و حجّ قِران. «حج تمتّع» وظيفه كسى است كه فاصله وطن او تا مكّه معظّمه شانزده فرسنگ يا بيشتر باشد.
«حجّ افراد» و «حجّ قِران» نيز وظيفه كسى است كه اهل خود مكّه يا اطراف آن تا كمتر از شانزده فرسنگ باشد. البتّه در بعضى از موارد، وظيفه برخى افراد بيمار يا معذور از حجّ تمتّع به حجّ إفراد تبديل مىشود. هر سه قسم حجّ در بيشتر اعمال مشترك هستند؛ ولى در حجّ تمتّع، عمره پيش از حجّ و وابسته به حجّ و همچون جزيى از آن مىباشد كه بايد در يك سال و در ماههاى حجّ بجا آورده شود؛ ولى در حجّ افراد و حجِّ قِران، عمره كاملًا مستقل و از حجّ جداست. همچنين در حجّ تمتّع در روز عيد قربان در مِنى قربانى واجب است و از اعمال آن مىباشد و در حجّ قِران، قربانى از ابتدا مقرون با احرام است و بايد تا روز عيد در مِنى همراه حاجى باشد، ولى در حجّ افراد اصلًا قربانى واجب نيست.
صورت حجّ تمتّع
«حجّ تمتّع» مركب از دو عمل عبادىِ «عمره تمتّع» و «حجّ تمتّع» مىباشد كه به ترتيب زير بيان مىشود:
1- عمره تمتّع
«مسأله 2183» در عمره تمتّع پنج چيز واجب است:
اول: احرام از يكى از ميقاتها و در احرام سه چيز واجب است: الف- نيّت.
ب- پوشيدن دو جامه احرام كه يكى را «ازار» (لنگ) و ديگرى را «رِداء» مىنامند كه بايد به دوش انداخته شود. ج- تلبيه؛ يعنى گفتن «لبيك» بدين نحو: «لَبَّيْكَ أَللّهُمَّ لَبَّيْكَ، لَبَّيْكَ لا شَريكَ لَكَ لَبَّيْكَ، إنَّ الْحَمْدَ وَالنِّعْمَةَ لَكَ وَالمُلْكَ، لا شَريكَ لَكَ لَبَّيْكَ».
دوم: طواف خانه خدا؛ به اين ترتيب كه با شروع از «حجرالأسود» هفت مرتبه دور خانه خدا بگردد و به هر دور آن يك «شوط» گفته مىشود.