فروغ ابدیت - سبحانی تبریزی، جعفر - مکتبة مدرسة الفقاهة

اسم الکتاب : فروغ ابدیت المؤلف : سبحانی تبریزی، جعفر الجزء : 1 صفحة : 62

رقابت دائمی که پیوسته بین آنان در جریان بود؛ در سرحدّات عربستان، دولت‌هایی نیمه مستقل و نیمه متمدن پدید آمد که هر کدام از آن‌ها تابع دولت متمدن بزرگ هم‌جوار خود بود. دولت‌های «حیره»، «غسّان» و «کنده» در شمار چنین دولت‌هایی بودند و هر کدام تحت نفوذ یکی از سه دولت ایران، روم و حبشه قرار داشتند. [1]
حیره: به طوری که از آثار و اخبار برمی‌آید؛ در اوایل قرن سوم بعد از میلاد، بعضی از طوایف عرب، در پایان روزگار اشکانی‌ها، به سرزمین مجاور فرات فرود آمدند و بر قسمتی از عراق دست یافتند. این اعراب مهاجر، رفته رفته روستاها و قلعه‌ها بنا کردند و شهرها پدید آوردند که مهم‌ترین آن‌ها «حیره» بود که در جایی، نزدیک محلّ کنونی کوفه بر کرانه بیابان قرار داشت.
این شهر- به طوری که از نام آن پیداست- قلعه‌ای بوده است [2] که اعراب در آن سکونت داشته‌اند، امّا اندک اندک به شهر تبدیل شد. خوشی آب و هوا و فراوانی جویبارهای فرات و مساعد بودن اوضاع طبیعی، باعث آبادی این سرزمین گردید و توانست فرمانروایان صحرا را به تمدن دعوت کند و به سبب مجاورت با ایران، از فرهنگ و تمدن نیز بهره‌مند شوند. در نزدیک «حیره» کاخ‌هایی هم چون «کاخ خورنق» برپا ساختند که جلوه و رونق خاصی بدان شهر بخشید. عرب‌های این ناحیه، با خط و کتابت نیز آشنا شدند و شاید خط و کتابت از آنجا به دیگر جاهای عربستان رفته است. [3]
امیران «حیره» از اعراب «بنی لخم» بودند و از طرف پادشاهان ساسانی به شدت حمایت می‌شدند. علّت حمایت پادشاهان ساسانی، از امرای «حیره» این بود که می‌خواستند از طریق آن‌ها، سدّی میان ایران و اعراب بادیه پدید آورند و به یاری آنان از تجاوز و تعدّی بدویان غارت‌گر، به حدود مرز ایران جلوگیری کنند. نام این امیران

[1]. از پرویز تا چنگیز، ص 120- 121.
[2]. حیره، در لغت سریانی به معنی دیر و حرم است.
[3]. فتوح البلدان، ص 457.

اسم الکتاب : فروغ ابدیت المؤلف : سبحانی تبریزی، جعفر الجزء : 1 صفحة : 62

صيغة PDF

شهادة

الفهرست