و نسبت به آن‌كه ديرتر شروع نموده- در صورتى كه با هم شروع به نماز نكرده باشند- كراهت دارد، ولى احتياط (مستحب) آن است كه در محاذات هم يا زن جلوتر از مرد نماز نخوانند. و در اين حكم (كراهت) بين محرم‌ها و غير آن‌ها و بين اينكه هر دو بالغ باشند يا غير بالغ و يا يكى از آن‌ها بالغ و ديگرى غير بالغ باشد، فرقى نيست، بلكه زن و شوهر هم همين حكم را دارند. و ايجاد حائل (مثل پرده) و يا فاصله داشتن بين آن‌ها به مقدار ده ذراع دست، موجب رفع كراهت مى‌شود. و احتياط در حائل آن است كه طورى باشد كه جلوى ديد را بگيرد، چنان كه احتياط در عقب‌تر ايستادن زن آن است كه طورى بايستد كه محل سجده‌اش پشت محل ايستادن مرد باشد؛ هرچند بعيد نيست كه مطلق حائل و مطلق عقب‌تر ايستادن كفايت كند.

مسأله 9- ظاهر آن است كه مساوى بلكه جلوتر از قبر معصوم عليه السلام نماز خواندن جايز است، ليكن اين كار از سوء ادب است. و احتياط (مستحب) آن است كه جلوتر و مساوى آن نماز نخواند. و با دور بودن زياد از قبر- به اندازه‌اى كه عرفاً جلوتر و مساوى بودن صدق نكند و محل نماز و محل قبر مكان واحد محسوب نشوند، حكم (سوء ادب و مخالف احتياط بودن) برطرف مى‌شود و همچنين با حائلى كه سوء ادب را برطرف كند، ولى ظاهراً ضريح و صندوق شريف و پارچه‌اى كه روى آن مى‌اندازند حائل حساب نمى‌شوند.

مسأله 10- پاك بودن مكان نمازگزار لازم نيست، مگر آن‌كه از مكان نماز نجاستى كه عفو نشده است به لباس يا بدن سرايت كند. البته در خصوص جايى كه در حال سجده پيشانى به آن گذاشته مى‌شود (مثلًا روى مهر) طهارت لازم است چنان كه گذشت.

همان طور كه جاى سجده در حال اختيار، بايد زمين يا روييدنى (از زمين) يا كاغذ باشد و افضل از همه تربت شريف حسينى عليه السلام است كه بنابر آنچه كه در حديث است حجاب‌هاى هفتگانه را پاره مى‌كند و تا زمين‌هاى هفتگانه نور مى‌دهد. و سجده بر معادنى كه عنوان «زمين» را از دست داده‌اند، مانند طلا و نقره و شيشه و قير و مانند آن صحيح نيست. و همچنين سجده بر چيزى كه ديگر به آن گياه گفته نمى‌شود مانند خاكستر صحيح نيست. و سجده بر سفال و آجر و آهك و گچ، حتى بعد از پخته شدن و همچنين بر زغال، بنابر اقوى جايز است و همچنين سجده بر گِل‌ارمنى و سنگ آسياب و تمام اقسام مرمر- مگر آن‌كه‌