مصنوعى باشد و معلوم هم نباشد كه ماده‌اش از چيزهايى است كه سجده بر آن جايز است- صحيح است. و بر روييدنى‌اى سجده جايز است كه خوردنى و پوشيدنى نباشد، بنا بر اين سجده بر خوردنى‌ها و پوشيدنى‌هاى رايج ميان مردم مثل آنچه كه نان شده يا پخته شده و حبوباتى كه عادتاً خورده مى‌شوند مثل گندم و جو و مانند اين‌ها و ميوه‌ها و سبزى‌هاى خوراكى و ميوه خوراكى حتى قبل از آن‌كه موقع خوردن آن برسد، جايز (صحيح) نيست. و سجده بر پوست آن‌ها پس از جدا شدن آن- نه پوستى كه به آن‌ها چسبيده- اشكالى ندارد، مگر آن‌كه مانند پوست سيب و خيار باشد كه و لو به تبع خود ميوه خورده مى‌شود يا آن‌كه بعضى اوقات و يا بعضى از مردم آن را مى‌خورند. و همچنين بنابر احتياط (واجب) سجده بر پوست حبوبات كه به تبع خود آن‌ها خورده مى‌شود جايز نيست، ولى سجده بر پوست هسته ميوه‌ها در صورتى كه از مغز آن، كه خوردنى است جدا شود جايز است و در صورتى كه مغز آن- حتى بعد از انجام دادن كارى روى آن- قابل خوردن نباشد سجده بر پوست آن حتى اگر جدا نشده باشد جايز است. چنان كه سجده بر غير خوردنى مثل حنظل و خرنوب و مانند اين‌ها اشكالى ندارد. و همچنين سجده بر كاه و قصيل (گياه نارس و سبزه) و مانند اين‌ها مانعى ندارد و استعمال توتون مانع جواز سجده بر آن نيست. و احتياط (واجب) آن است كه بر نخاله گندم و جو و نيز بر پوست خربزه و مانند آن سجده نشود. و بعيد نيست كه سجده بر پوست برنج و انار بعد از جدا شدن جايز باشد. و حكم پوشيدنى (از روييدنى‌ها) همان حكم خوردنى است، بنا بر اين سجده بر پنبه و كتان حتى قبل از آن‌كه وقت ريسيدن آن‌ها برسد جايز نيست. ولى سجده بر شاخه پنبه و كتان و غير شاخه مثل برگ درخت و برگ درخت خرما و مانند اين‌ها كه معمولًا از آن‌ها لباس تهيه نمى‌شود اشكالى ندارد، بنا بر اين سجده بر كفش چوبى و لباسى كه از برگ درخت خرما مثلًا بافته شده مانعى ندارد تا چه رسد به حصير و بوريا و بادبزن و مانند اين‌ها. و احتياط (واجب) آن است كه بر قنب (كنف يا گياه شاهدانه) سجده نشود. چنان كه احوط اولى آن است كه بر كاغذى كه از گياه گرفته نشده- مثل آن‌كه از حرير و ابريشم گرفته شده باشد- سجده نشود؛ اگر چه بنابر اقوى سجده بر كاغذ مطلقا (از هر چه گرفته شده باشد) جايز است.