فيِه المُتَغايِراتُ وَ يجتَمِعُ فيهِ الكَثَراتُ بِالهُويَّةِ الوَحدانيَّةِ المُنَزَّهَةِ عَن شائِبَةِ الكَثرَةِ؟ فَنَطَقَ لِسانُ الحُكَماءِ المُتَأَلّهينَ لِافادَةِ ذلِكَ الأَمرِ العَظيمِ الَّذى كانَ العِلمُ بِهِ مِن اجَلّ المَعارِفِ الالهيَّةِ بِانَّ بَسيطَ الحَقيقَةِ كُلُّ الاشياءِ بِالوَحدَةِ الجَمعيَّةِ الالهيَّةِ»:

«اى شيخ عارف، خداى در اعلى درجات النعيم قرارت دهد، تو آنى كه از اشتراك معنوى بين حق و خلق فرار كردى و تنزيه را ملاذ تشبيه ساختى، از شما مى‌پرسم چه وادارت كرد كه قائل شوى باينكه صفت بچيزى گفته مى‌شود كه ذات با آن حال ديگرى دارد، و اين تفسير از صفت را بهمه موجودات در همه مواطن تعميم دهى؟! در صورتى كه صفت در خلق آنهم نه مطلق خلق، بلكه فقط در خلق عالم ماده و هيولى به اين معنا است، آيا تعميم معناى مذكور بهمه موجودات حتى ذات اقدس واجب تعالى، خود تشبيه نيست؟ همين تشبيه است كه اخبار صحيح از اهل بيت عصمت و طهارت (صلوات الله عليهم) بلكه كتاب عزيز بر نفى آن وارد شده و شما هم از آن فرار كرديد و سقوط كرديد در آنچه كه سقوط كرديد، يعنى بورطه نفى صفاتى كه خداى تعالى در حق آنها فرموده: «و از آن خداى تعالى است نيكوترين نامها بدان نامهايش بخوانيد، و آنها را كه در نامهايش الحاد مى‌ورزند واگذاريد اينان به كيفر اعمال خود خواهند رسيد». سوره اعراف آيه 180، و قال تعالى شانه: «بگو: خواه الله را بخوانيد يا رحمان را بخوانيد هر كدام را كه بخوانيد نامهاى نيكو از آن اوست» اسراء 110.

و آيا مى پندارى آن طايفه از حكماى عظام و اولياى گرامى (رضوان الله عليهم) كه قائل بعينيت صفات با ذات شده اند بهمان معنائى است كه شما ذكر كرده ايد؟!

و آيا مراد از عينيت ذات و صفات جز اين است كه وجود حقيقى به احدية جمع، همه متغايرات در آن، متصالح و متحدند و تمام كثرات در آن بهويت وحدانيه‌ جمعية بى شائبه كثرت با هم مجتمعند؟ و لسان حكما متألهين براى افاده اين امر عظيم كه علم به آن از اجل معارف است، ناطق گرديده و فرموده‌اند: «بسيط الحقيقة كل الاشياء بالوحدة الجمعية الالهية».