درس هفتم ( بخش تصدیقات ): قضایا

از اینجا بحث «تصدیقات» آغاز میشود. اول باید «قضیه» را تعریف کنیم و سپس به تقسیم قضایا بپردازیم و آنگاه احکام قضایا را ذکر کنیم. پس در سه مرحله باید کار کنیم: تعریف، تقسیم، احکام.

برای این که قضیه را تعریف کنیم مقدمهای باید ذکر کنیم که مربوط به الفاظ است.

گرچه منطق سر و کارش با معانی و ادراکات ذهنیه است و مستقیماً کاری با الفاظ ندارد (بر خلاف نحو و صرف که سر و کارشان مستقیماً با الفاظ است) و هر گونه تعریف یا تقسیم یا بیان حکمی که میکند مربوط به معانی و ادراکات است، در عین حال گاهی منطق ناچار است به پارهای تعریف و تقسیمها درباره الفاظ بپردازد.

و البته تعریف و تقسیمهایی هم که منطق در الفاظ به کار میبرد به اعتبار معانی آن الفاظ است؛ یعنی آن الفاظ به اعتبار معانی خودشان به گونهای تعریف میشوند و تقسیمهایی بر آنها وارد میشود.

در قدیم معمول بود که به نوآموزان منطق این بیت فارسی را میآموختند:

در اصطلاح منطقیین هر لفظی که برای یک معنی وضع شده باشد و مفید معنی باشد «قول» خوانده میشود.