معنی ترس از خدا

معنی این جمله چیست؟ مفسرین این جمله را چنین معنی کردهاند: خطر، بعد از این شما را از درون خودتان تهدید میکند نه از بیرون؛ یعنی خطر از بیرون رفع شده ولی خطر از درون وجود دارد. میدانیم که به طور مطلق، ذات خداوند یک موجود وحشتناک و ترسناک نیست آن طور که انسان مثلا از یک درنده یا گزنده میترسد.

خدا بیجهت کسی را چه در دنیا چه در آخرت معذب نمیکند. از خدا ترسیدن یعنی از قانون خدا ترسیدن، از عدل خدا ترسیدن، از سنت خدا ترسیدن. در دعاها میخوانیم: یا مَنْ لا یخافُ الّا عَدْلُهُ ای کسی که ترس از او به معنی ترس از عدالت اوست. در یک نظام اجتماعی عادلانه هم که واقعا هیچ ظلم و اجحافی نباشد انسان اگر بترسد از چه میترسد؟ از عدلِ قانون میترسد. عدالت هم که یک موجود وحشتناک و ترسناک نیست. پس، از عدالت ترسیدن یعنی چه؟ یعنی انسان از خودش باید بترسد، تخلف و گناه نکند. این است که میگویند ترس از خدا در نهایت امر به ترس از خود یعنی به ترس از تخلفات و جرائم خود برمیگردد. اینجا که آیه میگوید ای مردم در آستانه پیروزی از دشمن برون نترسید از دشمن درون بترسید، در یک معنا رابطه پیدا میکند با آن حدیث معروفی که پیغمبر اکرم به جنگاوران مسلمان که از یک غزوه برمیگشتند فرمود که از جهاد کوچکتر برگشتید، جهاد بزرگتر باقی مانده، و مولوی با تعبیر برون و درون تفسیر کرده: