المعاشرة في العلانية

حضرت امام صادق عليه السّلام مى‌فرمايد كه: حسن معاشرت با خلقان در غير معصيت، از زيادتى توجّه و فضل الهى است بر بنده خود، و هر كه در خفيّه به خداى خود خاضع و خاشع است، البتّه سلوكش با مردم در علانيه نيكو است، و اگر خلق كسى با مردم در علانيه بد است، خوف الهى‌اش در خفيه كم است.

فعاشر الخلق للَّه تعالى، و لا تعاشرهم لنصيبك من الدّنيا، و لطلب الجاه و الرّياء و السّمعة

مى‌فرمايد كه: معاشرت و اختلاط مكن با مردم از براى توقّع نفعى، يا تحصيل اعتبارى، يا از براى ريا و شهرت.

و لا تسقطنّ بسببها عن حدود الشّريعة من باب المماثلة و الشّهوة، فانّهم لا يغنون عنك شيئا و تفوتك الآخرة بلا فائدة

و در اختلاط و معاشرت با مردم، چنان مباش كه از معاشرت ايشان، از حدود شرع بيرون روى و از مخالطت با ايشان، خوى ايشان بهم رسانى، و در مراتب عبادت و بندگى، نقصانى به تو واقع شود، چرا كه هر گاه از معاشرت و مؤانست مردم نفع نباشد، ضرر چرا باشد؟

و اجعل من هو اكبر منك بمنزلة الاب، و الاصغر بمنزلة الولد، و المثل بمنزلة الاخ‌

يعنى: بگردان بزرگتر از خود را در سنّ به منزله پدر، يعنى: چنان كه رعايت پدر مى‌كنى و احترام او بجا مى‌آرى، بايد رعايت بزرگتر از خود نيز بكنى و كوچكتر از خود را به منزله فرزند خود گير، و در محبّت و تربيت او، مثل فرزند خود تقصير مكن و با موافق در سنّ، برادرانه با او سلوك كن.

و لا تدع ما تعلمه يقينا من نفسك بما تشكّ فيه من غيرك.