از صور ، مستلزم ترجيح بلا مرجح بوده و محال است ، پس هر فعل را با صورتي خاص ربطي ضرورتي است .

تقرير صغرا به صورت فوق ، اوّلاً برهان را به وجود چند امر که در عرض يک ديگر قرار گرفته باشند و با يک ديگر غرض واحدي را دنبال نمايند ، منوط نمي کند ، زيرا بر اين اساس ، هر فعل به تنهايي نيز از غايت برخوردار بوده و به همين دليل ، نظير برهان حرکت ، حدوث يا امکان ، با نظر به يک فعل خاص نيز مي تواند اقامه شود . ثانياً مقدمه نخست را از تمسک به احتمالات بي نياز نموده و وجود غايت را براي همه حوادث و پديده ها و موجوداتي که فاقد غناي ذاتي هستند ، اثبات مي نمايد .

کبراي قياس را نيز مي توان به اين صورت بيان نمود : غايت هر فعل بالفعل موجود است . دليل کبرا اين است که پيوند فعل با غايت ، پيوندي اعتباري و صناعي نيست ، بلکه پيوند و ربط وجودي است و ربط به يک شيء بدون وجود آن شيء ، هرگز نمي تواند محقق باشد .

ربط به دو گونه مقولي و اشراقي است ، ربط مقولي به دو طرف نياز دارد و تحقق آن دليل تحقق دو طرف ، يعني مربوط و مربوط اليه است ؛ ليکن ربط اشراقي به يک طرف محتاج است و آن طرف فقط مربوط اليه است ، زيرا ربط عين مربوط است .

ربط ميان فعل و غايت ، اگر ربط اشراقي باشد ، از تحقق غايت گريزي نيست ، زيرا فعل ، مربوط و غايت مربوط اليه است .

براي مثال دانه اي که در زمين کشت مي شود ، نسبت به صوري که در پيش دارد ، بي تفاوت نيست و با صورتي خاص که درختي ستبر است ، پيوند دارد . ممکن است بيننده از آينده بذر يا دانه نا آگاه باشد ؛ ليکن بذر و دانه نسبت به آينده جهتي