افعال او نيست ، علاوه بر بي نيازي از مقدمات فلسفي ، ره آوردي افزون بر ساير براهين داشته و در واقع آخرين گامي را که براهين فلسفي پس از مراحلي بسيار در اثبات واقعيت نامحدود غير متناهي خداوند بر مي دارند ، در نخستين قدم طي مي کند .

ديگر براهين فلسفي ، اگر به فعل يا وصفي از اوصاف باري ناظر نبوده ، آن گاه که به اثبات واجب مي پردازند ، عهده دار اطلاق آن نيستند ، بلکه به دليل اين که از مقدماتي نظير تشکيک يا کثرت در وجود استفاده مي کنند ، از اثبات اطلاق مبدأ باز مي مانند و ناگزير پس از مراحلي چند ، چون ضرورت اطلاق واجب آشکار شود ، تغيير و تبديل يا ترقيق مباني فلسفي لازم مي آيد ، اما برهان صديقين به تقريري که علامه طباطبايي از آن دارد ، در اوّلين مرتبه پرده از اطلاقِ ذات برداشته و از آن پس وجوب را به عنوان اوّلين تعين آن اثبات مي گرداند .

در پرتو ظهور اطلاق و عدم تناهيِ واقعيت ، صفات ديگر او نيز نظير وحدت ، حيات ، علم و احاطه ، يکي پس از ديگري آشکار مي شود و پس از تعيّنات و اوصاف ذاتي ، مراتب و خصوصيّات ظهورات و تجليات فعلي نيز پديدار مي شود .

اطلاق و احاطه واقعيت ، کثرت را از متن هستي به ظهورات و شئون آن باز مي گرداند و هستي فقيرانه اي که در برهان امکان فقري براي ممکنات در نظر گرفته مي شود ، در جاذبه اعطاي کريمانه الهي مستهلک و فاني مي سازد . بدين ترتيب عالم و آدم ، با همه ويژگي ها و خصوصياتي که دارند ، در زمره اسما و صفات الهي ، آيت و نشانه آن ذات نامحدود و بي کرانه مي شوند که همچنان بي نشان و ناپيدا ، در غيب هويت خود مستور و پنهان است .

تذکر : ضرورت ازليِ اصل واقعيت ، بر هيچ چيز ديگر غير از واجب تعالي قابل تطبيق نيست ، زيرا مثلاً مادّه فلسفي ، گر چه موجود شخصي است ؛ ليکن در