responsiveMenu
صيغة PDF شهادة الفهرست
   ««الصفحة الأولى    «الصفحة السابقة
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   ««اول    «قبلی
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
اسم الکتاب : تبيين براهين اثبات خدا المؤلف : جوادی آملی، عبدالله    الجزء : 1  صفحة : 215

محمول بالضميمه در مقابل محمول من صميمه يا خارج محمول است و اين دو قسم ، همان گونه که بيان شد ، حاصل تقسيمي هستند که به لحاظ مصداق و واقعيت خارجي مفاهيم و ماهيات انجام مي شود ، به همين دليل استدلال مزبور عدم زيادت وجود را به حسب مفهوم ، ترکيبي نبودن قضايايي را که از حمل وجود بر ديگر امور پديد مي آيند و به دنبال آن ، بي معنا بودن وجود محمولي را نتيجه نمي دهد .

هستي از معاني و مفاهيم عامّه است و دلايلي که بر اشتراک معنوي مفهوم وجود اقامه مي شود ، وحدت مفهومي آن را در همه حالات ، يعني اعم از آن که مفاد کان ناقصه يا تامه باشد ، اثبات مي کند و استدلالي هم که کانت براي نفي معناي محمولي آن اقامه کرده است ، تنها زيادت خارجي بر ماهيت و مفاهيم را رد مي کند .

مفهوم هستي با صرف نظر از مباحثي نظير اصالت وجود يا ماهيت ، داراي معناي مختص به خود است ؛ اين معنا با قطع نظر از مصداق يا راه هايي که براي شناخت مصداق يا مصاديق آن وجود دارد ، به حمل اوّلي معنا و مفهوم خود را داراست ، به همين دليل ، هرگاه بر خود يا موضوعي که مشتمل بر آن است ، حمل شود ، قضيه اي تشکيل خواهد داد که در مدار همان حمل - يعني حمل اوّلي - بالضرورة صادق خواهد بود و اين مقدار که در برهان آنسلم نيز از آن استفاده شده است ، به شرحي که بيان شد ، علي رغم آن چه برخي متفکران مسلمان پنداشته اند[1]، از اشکال سوم کانت مصون است و اشکالي که بر برهان آنسلم وارد است ، از ناحيه خلطي است که از اين پس بين دو نوع حمل اوّلي ذاتي و شايع صناعي در گفتار او واقع مي شود . بدين ترتيب ، ضرورتي که به لحاظ مفهوم براي برترين کمال متصور يا براي مفهوم واجب الوجود و نظاير آن محقق است و به مفهوم ذهني آن اختصاص دارد ، در اثر اشتباه مزبور به مصداق آن نسبت مي دهد .


[1] مجموعه آثار شهيد مطهري ، ج 6 ، ص 992 ( اصول فلسفه و روش رئاليسم ) .

اسم الکتاب : تبيين براهين اثبات خدا المؤلف : جوادی آملی، عبدالله    الجزء : 1  صفحة : 215
   ««الصفحة الأولى    «الصفحة السابقة
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   ««اول    «قبلی
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
صيغة PDF شهادة الفهرست