يرفع الله الذين آمنوا منكم و الذين اوتوا العلم درجات [6]
مطلب مهم و مفتاح فهم اين گونه حقايق صادر از اهل بيت عصمت و طهارت اين
است كه دانسته شود علم و عمل انسان سازند , و انسان , به حكم محكم اتحاد مدرك
و مدرك , آنچه را آموخت و بدان كار بست اندوخته او است كه خود همان است ,
ليس اللانسان الا ماسعى
. ما تفصيل آن را در كتاب دروس اتحاد عاقل به معقول بيان كرده ايم و مبرهن
نموده ايم و در اين رساله نيز به كلياتى اشارت مى نماييم .
از حديث هفتم و هشتم مستفاد است كه مراد از نسيان سوره ضايع نمودن و ترك
گفتن آن است يعنى بدان عمل ننمودن است .
در حديث سوم حضرت امام سجاد عليه السلام آيات قرآن را تعبير به خزاين فرموده
است و حق سبحانه و تعالى فرموده است
و لله خزائن السموات و الارض
[7] . و فرمود :
و ان من شئى الا عندنا خزائنه و ما ننزله الا بقدر معلوم
[8] . حال , تدبر شود كه از فرقان كتبى تنزيلى تا انه لقرآن كريم
فى كتاب مكنون لا يمسه الا المطهرون
[9] را , كه مخزن همه خزاين است , چه اندازه عوالم و مراتب و مظاهر و
درجات است . و از اينجا پى ببر كه نه فقط انسان داراى نفس ناطقه مجرد است ,
بلكه نفس ناطقه را مقام فوق تجرد است . خلاصه اينكه بنگر سعه قلب انسانى تا
چه حد است .
نزل به الروح الامين على قلبك . [10]
از حديث دوم و نظاير آن مستفاد است كه انسان را بعد از انفصال از بدن عنصرى
تكامل برزخى است . و ديگر اينكه وزان قبر در اين نشاه و نشاه آخرت وزان