اسم الکتاب : انسان و قرآن المؤلف : حسن زاده آملي، حسن الجزء : 1 صفحة : 66
انسان در نشاتين است , يعنى چنانكه افراد انسان در اين نشاه متشابه و متماثل اند
و در آن نشاه به حسب علوم و افعالشان به صور مختلفه اند , قبرهاى اين نشاه
نيز افراد متشابه اند , اما قبرهاى آخرت قبرى روضه اى از رياض جنت , و قبرى
حفرى اى از حفره هاى ناراست .
آنكه در حديث پنجم و چند حديث ديگر فرمود كه سوره من القرآن مثلت له فى
صوره حسنه , اين همان تمثل و تجسم اعمال است كه بروز و ظهور ملكات در صقع
ذات نفس مدرك است و در خارج از ظرف ادراك نيست , و با رؤيت به ابصار
نيست بلكه ابصار با بصيرت است كه وراى عالم طبيعت است , نظير رؤيت انسان
كامل است مرصور ملائكه را .
رؤيت و تمثل
در اينجا سزاوار است مقالتى را در رؤيت و تمثل , كه به چند سال پيش از اين
نگاشته ايم , بياوريم كه در فهم مساله تمثل ياد شده و مسائلى ديگر كه در پيش
داريم مفيد و مؤثر است . و چون فرصت و مجال تقرير و تحرير مجدد به دست نيامد
, اگر بعضى از روايات و عبارات آن تكرار مى نمايد ارباب كمال معذورم بدارند .
شايسته است كه بدوا كلماتى چند از قرآن كريم كه معيار حق و ميزان صدق است و
از اهل بيت عصمت و رسالت , كه هم موازين قسط اند , در وصف ملائكه نقل كنيم تا
خواننده را هم مزيد بصيرت و اطمينان خاطر بود و هم بداند كه امهات مطالب عقلى
همه از فروغ مشكوه نبوت است , كه به قول جناب صدرالمتالهين قدس سره الشريف
: تبا لفلسفه لاتطابق قوانينها قوانين الشريعه .
و لقد جاءت رسلنا ابراهيم بالبشرى قالوا سلاما قال سلام فما لبث ان جاء بعجل
حنيذ . فلما رءا ايديهم لاتصل اليه نكرهم و او جس منهم خيفه قالوا لا تخف
انا ارسلنا الى قوم لوط
[1] . در اين آيه كريمه , ملائكه را رسولان خود معرفى كرده است , و ديگر
اينكه در وصف و تعريف آنها فرموده كه ابراهيم ( ع ) ديد دست