2 ) اختلاف آراى متناقضه و عدم قدرت رايى بر ابطال دليل رايى ديگر خود دليل است كه تعويل و اعتماد بر راى آن را نيز نشايد , با اينكه يكى از دو راى قطعا باطل است , پس اين احتمال بطلان در هر دليل نظرى جارى است .

3 ) چه بسا كه ناظر مدتى دراز بر نظر خود تعويل و اعتماد دارد , سپس خود او يا ديگرى بعد از او بر خلل نظرش اطلاع مى يابد كه از آن نظر برمى گردد , پس اين احتمال در هر نظر اهل نظر , خواه نظرى كه سبب تعويل است و خواه نظرى كه سبب رجوع است , مى رود , پس مطلقا اتكال و اعتماد بر هيچيك از دو نظر تعويل و رجوع نشايد .

4 ) هر صاحب راى نظرى به قوه فكريه جزئيه خودش در آن نظر مى افكند و در جاى خود مقرر است كه شى ء يعنى مدرك , ادراك نمى كند مگر آنى را كه با او مناسب است , پس فكر جزئى ادراك نمى كند مگر جزئى مثل خود را , و حال اينكه حقايق در حضرت علميه كلياتى است كه فكر جزئى به نحوه تعين آن حقايق در حضرت علميه نمى رسد و آنها را آنچنان كه هستند ادراك نمى كند .

5 ) مى بينيم كه كسى اعتقاد به چيزى دارد كه براى او امكان ندارد اقامه برهان بر اعتقادش بنمايد , و هر چند مشككين در اعتقادش تشكيك كنند كه قادر بر دفع آنها نباشد , هرگز از اعتقادش دست بر نمى دارد , پس حالش در اين اعتقاد مثل حال اذواق است كه آنچه برايشان به طريق تلقى حاصل شده است قابل شك و ترديد نيست . و چون كسى تابع دليل مشكك نيست و پيروى از شك شكاكان نمى كند و به خلاف شك و راى آنان معتقد است , اين احتمال در همه معارفى كه براى اهل اذواق به طريق تلقى حاصل مى گردد جارى است .

6 ) حقايق اشياء در حضرت علميه بسيط اند , يعنى وجودى احدى دارند , و ما آنها را آنچنان كه تعين وجودى آنهاست نمى توانيم ادراك كنيم مگر از حيث احديت خودمان , و حال اينكه اين ادراك از حيث احديت ما , يعنى ادراك احدى , براى ما متعذر است , زيرا كه ادراك ما از