د خط سمت قبله :

خط واصل بين نقطه سمت قبله و مركز افق را كه فصل مشترك بين سطح افق حسى و سطح دائره سمت قبله است , خط سمت قبله مى شناسند .

ه ارتفاع سمت قبله :

هنگامى كه شمس به سطح دائره سمت قبله رسيده است قوس ارتفاع آن ارتفاع سمت قبله است .

حال گوييم هر گاه اساس محراب را مانند محرابهاى مساجد قوسى فرض كنيم , لامحاله پاره اى از خط سمت قبله , سهم آن قوسى مفروض خواهد بود . و مصلى چون بر آن خط سمت قرار گيرد در حقيقت بر محيط دائره اى ارضيه قرار گرفته است كه اين دائره ارضيه ماربين قدمين او و موضع سجود او و وسط بيت الله أعنى خانه كعبه است .

و چون على التحقيق , قبله هر كس مقدار فضاى مساوى كعبه و محاذى آن در جهت كعبه , از عنان سماء تا تخوم ارض است نه نفس بناء , لذا مصلى چون بر خط سمت قبله قرار گيرد , مواجه قبله خواهد بود . لذا مهره فن فرموده اند : سمت قبله , نقطه اى است در محيط دائره افق كه چون انسان مواجه آن شود , مواجه قبله خواهد بود .