پس امورى نظير امانتدارى , رسيدگى به زيردستان و حمايت از آنها مرحله خوبى از حيوانيت است , و بسيارى چون به برتر از آن كه كمال انسانى است بار نيافته و از تصوير آن نيز عاجز مانده اند , سطح انسانيت را پايين آورده و از اين قبيل امور به عنوان آرمانهاى انسانى ياد نموده اند , اين گروه به جاى آن كه خود فراز آيند آنچه را كه كمال است فرود آورده اند و لذا گفته اند , خويش را تاويل كن نى ذكر را [1]

شناخت كمال در گرو تبيين معاد

حركت خروج تدريجى از قوه به فعل است و از اين رو هر حركت وقتى شناخته مى شود , كه مقصد و غايت كه همان فعليت آن است مشخص گردد

شناخت فعليت و كمال انسان كه در برابر نقص و كاستيهاى آن است , از ضروريات شناخت انسان و مسيرى است كه در آن زندگى مى كند

در فصل پيش به اين حقيقت اشاره شد كه امورى نظير ظلم نكردن , امين بودن , رسيدگى به اوضاع زيردستان , نظم و تشكيلات , اطاعت و فرمانبردارى و حتى عبادت كمال انسانى نيستند , زيرا اين قبيل از امور گرچه در انسان بگونه اى بهتر يافت مى شوند وليكن در