1

ـ رعايت ادب در برخورد با قرآن

از آن جا كه قرآن مجيد سخن خدا و بهترين هديه از سوى پروردگار عالميان براى انسان ها است ، ضـرورى اسـت كه در برخورد با قرآن ، نهايت اهتمام به خرج داده شود و حتى در برخورد با ظاهر اين كتاب مقدس ، توجه خاص مبذول گردد.

به عنوان مثال ، محل نگه دارى آن در منزل بهترين جاى خانه باشد، به گونه اى كه در مواقع اسـتـراحـت و غـير آن كوچك ترين بى ادبى نسبت به آن صورت نگيرد. در چاپ و نشر اين كتاب آسمانى نيز دقت شود و آن را با كاغذ، صحافى و خط خوب و با كيفيت عالى چاپ و منتشر كنيم و از چاپ آن به شكل نامناسب خوددارى و جلوگيرى نماييم .

شـارع مـقدس نيز براى رعايت حرمت ظاهرى قرآن ، احكامى وضع نموده كه رعايت آن ها علاوه بر اداى تـكـليـف شـرعـى ، نـمـايـانـگـر احـتـرام بـه قـرآن از جـان و دل اسـت . بـرخـى از ايـن احـكـام عبارتند از: حرمت نجس كردن خط و ورق قرآن و وجوب آب كشيدن فورى آن در صورت نجس شدن ، حرمت قرار دادن قرآن بر روى نجاست و وجوب برداشتن آن در ايـن صورت ، حرمت نوشتن آن با مركّب نجس ، وجوب وضو گرفتن براى لمس خط قرآن ، حرمت لمس آن بدون وضو و ندادن قرآن به كفّار و كسانى كه حرمت آن را نگه نمى دارند.

2 ـ قرائت قرآن

تـاءكـيـدى كـه در مـتون اسلامى درباره قرائت اين كتاب الهى شده ، نسبت به هيچ كتاب ديگرى نشده است ؛ خداوند متعال در آيه اى مى فرمايد:

آنچه را از قرآن ميسّر و ممكن است ، بخوانيد.(121)

در آيه ديگرى مى فرمايد:

آنـان كـه كـتـاب خـدا را مـى خـوانـنـد و نماز مى گزارند و از آنچه به آن ها داده ايم ، پنهانى و آشكار انفاق مى كنند، اميدوار به تجارتى هستند كه هرگز زيان ندارد.(122)

در روايات معصومان (ع )، قرائت قرآن مورد توجه و تاءكيد قرار گرفته است . امام صادق (ع ) مى فرمايد:

قـرآن ، عهد و فرمان خدا با خلق است . پس شايسته است كه هر مسلمانى به اين عهدنامه بنگرد و روزى پنجاه آيه از آن بخواند.(123)

در روايـتـى از رسـول خـدا(ص )، تـلاوت قـرآن ، جـلا و صيقل دهنده دل هاى زنگارگرفته معرفى شده است .(124)

امام صادق (ع ) در مورد اهميت تلاوت قرآن در سنين جوانى فرمود:

كـسـى كـه در سـنـيـن جـوانـى قـرآن تـلاوت كـنـد، قـرآن بـا گـوشـت و خـونـش آمـيـخـتـه مـى گردد.(125)

امام على (ع ) مى فرمايد:

خـانـه اى كـه در آن قـرآن خـوانـده شـود و خـداونـد بـسـيار ياد گردد، بركتش زياد مى گردد و فـرشـتـه هـا در آن فـرود مـى آيـنـد و شـيـاطـيـن از آن دورى مـى گـزيـنـنـد و بـراى اهـل آسـمـان ، روشـنـايـى مـى بـخـشـد، آن گـونـه كـه سـتـارگـان بـراى اهـل زمين مى درخشند، و خانه اى كه در آن قرآن خوانده نشود و يادى از خدا نگردد، بركتش كم مى شود و ملائكه از آن روى برمى تابند و شياطين به چنين خانه هايى راه مى يابند.(126)

ذكر اين نكته لازم است كه آثار و بركات خواندن قرآن تنها به آثار ظاهرى همچون زياد شدن روزى و زياد شدن سوى چشم منحصر نيست ، بلكه بيش تر آثار خواندن قرآن در آثار معنوى و باطنى آن است ؛ همانند آثارى كه در همين حديث شريف به برخى از آن ها اشاره شده است .

براى رعايت بيش تر حرمت قرآن به هنگام قرائت آن ، توجه به نكاتى ضرورى است ؛ از جمله ايـن كـه قـارى قـرآن ابـتدا به وسيله وضو يا غسل ، كسب طهارت كند و حتى المقدور، مسواك نيز بـزنـد، سـپس رو به قبله و به حالت دو زانو يا چهار زانو بنشيند و از دراز كردن پا در هنگام تـلاوت آن خـوددارى كـنـد. هـمـچـنـيـن قـرآن را روى دسـت بـگـيـرد و يـا روى رحـل بگذارد و از گذاردن قرآن روى زمين خوددارى كند. پيش از قرائت قرآن نيز استعاذه نمايد و بگويد: ((اَعُوذُ بِاللّهِ مِنَ الشَّيْطانِ الرَّجيمِ.))