امام (عليه السلام) فرمود: زيرا او ديده نمى‌شود و بازگويى نامش نيز جايز نيست تا زمانى كه قيام كند و زمين را از عدل و داد آكنده سازد، همان‌سان كه از ستم پر شده است. [1]

‌ چنان‌كه اشاره شد، جهان اسلام در اين دوره از نظر فرهنگى و گرايش‌هاى فكرى و اعتقادى در موقعيتى ويژه به‌سر مى‌برد. در ميان مسائل اعتقادى، فتنه خلق قرآن و تبليغات زهرآگين گروهايى منحرف مانند غلات، واقفيه و صوفيه جايگاهى ويژه داشت. امام (عليه السلام) در برابر اين گروه موضع مى‌گرفت و به تبيين معارف الهى و حقايق دين مى‌پرداخت. شمارى از فعاليت‌هاى فرهنگى امام‌هادى (عليه السلام) در اين عصر عبارت است از:

‌ الف. سخنان و نوشته‌هايى در مسير اثبات حق و پاسخ به شبهات موجود در جامعه;

‌ ب. شركت در مناظره و پاسخ به پرسش‌هاى مطرح شده از سوى خليفه و عمال وى;

‌ ج. حل مشكلات علمى و فقهى جامعه;

‌ د. تربيت بزرگانى چون ايوب‌بن‌نوح، عبدالعظيم‌حسنى و عثمان‌بن‌سعيد. [2]

زندگى امام حسن عسگرى (عليه السلام)

امامت شش ساله سيزدهمين معصوم (عليه السلام) در عصر زمامدارى معتزعباسى (255 ـ 254)، مهتدى (256 ـ 255) و معتمد عباسى (260 ـ 256) سپرى شد. در كارنامه اين سه خليفه كه مقامى تشريفاتى داشتند، نكته مثبتى به‌چشم نمى‌خورد و همه كارهاى مهم بهوسيله تركان كه گردانندگان اصلى حكومت بودند، انجام مى‌شد. [3]

‌ هرچند مهتدى در مقايسه با ديگر خلفاى عباسى، فردى معتدل بود و از نظر رفتار با عمربن‌عبدالعزيز مقايسه مى‌شود; ولى بسيارى از محققان، ملاحظات سياسى را انگيزه كردار وى دانسته‌اند. به زندان افكندن و تصميم بر قتل امام (عليه السلام) ، گواه روشن اين مطلب است . [4] امام (عليه السلام) تا شبى كه خليفه كشته شد، در زندان به‌سر برد.

اوضاع سياسى ـ اجتماعى عصر امام عسگرى (عليه السلام)