مسأله 1677: مدّت مساقات بايد معلوم باشد و اگر اوّل آن را معيّن كنند و آخر آن را موقعى قرار دهند كه ميوه آن سال بدست مى‌آيد صحيح است.

مسأله 1678: بايد سهم هر كدام نصف يا ثلث حاصل و مانند اينها باشد و اگر قرار بگذارند كه مثلًا يك تُن از ميوه‌ها مال مالك و بقيّه مال كسى باشد كه كار مى‌كند، معامله باطل است.

مسأله 1679: بايد قرار معامله مساقات را پيش از ظاهر شدن ميوه بگذارند و اگر بعد از ظاهر شدن ميوه و پيش از رسيدن آن قرار بگذارند پس اگر كارى مانند آبيارى كه براى تربيت درخت و پرورش ميوه لازم است باقى باشد، معامله صحيح است وگرنه اشكال دارد، اگر چه احتياج به كارى مانند چيدن ميوه و نگهدارى آن داشته باشد.

مسأله 1680: معامله مساقات در بوته خربزه و هندوانه و خيار و مانند اينها اشكال دارد.

مسأله 1681: درختانى كه از آب باران يا رطوبت زمين استفاده مى‌كنند و به آبيارى احتياج ندارند اگر به كارهاى ديگر مانند بيل زدن و كود دادن و سمپاشى كه موجب زياد شدن يا مرغوبيّت ميوه مى‌شود احتياج داشته باشند معامله مساقات در آن صحيح است.

ولى چنانچه آن كارها در زياد شدن يا مرغوبيّت ميوه تأثيرى نداشته باشند معامله مساقات اشكال دارد.

مسأله 1682: دو نفرى كه مساقات كرده‌اند، با رضايت يكديگر مى‌توانند معامله را بهم بزنند و نيز اگر در ضمن خواندن صيغه مساقات شرط كنند كه هر دو، يا يكى از آنان حق بهم زدن معامله را داشته باشند، مطابق قرارى كه گذاشته‌اند، بهم زدن معامله اشكال ندارد، بلكه اگر در معامله شرطى كنند و عملى نشود، كسى كه براى نفع او شرط كرده‌اند، مى‌تواند معامله را بهم بزند.

مسأله 1683: اگر مالك بميرد، معامله مساقات بهم نمى‌خورد و ورثه‌اش به جاى او هستند.

مسأله 1684: اگر كسى كه تربيت درختان به او واگذار شده بميرد چنانچه در عقد شرط نكرده باشند كه خودش آنها را تربيت كند، ورثه‌اش بجاى او هستند، و چنانچه خودشان‌