محدثـان و علماى دينى را به دربار خود جذب كرده و آنان را وادار سازند تا زمينه ذهـنى و فكرى پذيرش حكومت شان را در جامعه آماده سازند.[1] عصر امام هفتم نيز از اين قاعده مستثنى نبود و دربار عباسى گروهى از علما و فقها و قضات را جذب كرده بود تا در توجيه كارهاى خود از وجهه دينى آنان استفاده كند. وجود اين افراد در دستگاه خلافت، مشروعيت آنان را از نظر عوام تضمين مى كرد و به طور طبيعى عاملى در مقبوليت حكومت بود به همين جهت چنين افرادى در دستگاه خلافت از محبوبيت فراوانى نيز برخوردار بودند.

به اين جهت امام هفتم با بيان احاديثى از پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) و اجداد طاهرينش درباره مذمّت اين گونه خودفروختگان به دنيا، با آنان مبارزه مى كرد و به مسلمانان هشدار مى داد كه در امور دينى به آنان مراجعه نكنند و اين; از جلوه هاى مبارزه منفى امام هفتم با حكومت هارون به شمار مى رود كه به عنوان نمونه به نقل يك حديث بسنده مى كنيم:

امام هفتم به نقل از پدرانش فرمود: رسول خدا(صلى الله عليه وآله) فرمود: فقيهان تا آن گاه كه داخل در دنياپرستى نشده اند (در تعلق خاطر و دلبستگى به دنيا غوطهور نشده اند) امانت داران انبيا و فرستادگان الهى محسوب مى شوند. عرض كردند يا رسول الله چه علامت و نشانه اى نشانگر ورود آنان به دنياپرستى است؟ فرمود: پيروى از سلاطين و حكام. هنگامى كه چنين كنند، نسبت به دين و آيين خود از آن ها برحذر باشيد و از آنان بهراسيد.[2]

4. آرمان تشكيل حكومت اسلامى

مهم ترين دل مشغولى هارون، حفظ حكومت و قدرت خويش از خطرهايى