فرهنگ قرآن - امامی، عبد‌النبی - مکتبة مدرسة الفقاهة

اسم الکتاب : فرهنگ قرآن المؤلف : امامی، عبد‌النبی الجزء : 1 صفحة : 90

اخوت در جایی که در غیر ولادت باشد، هم‌شکل شدن، همانند شدن و در کاری هماهنگی داشتن است. در حدیث آمده: «المؤمن اخو المؤمن لابیه و امه»، و معنای آن همچنان که در حدیث سلیمان جعفری از ابو الحسن علیه السّلام آمده، چنین است: «قال یا سلیمان! ان اللّه خلق المؤمنین من نوره و صبغهم برحمة و اخذ میثاقهم لنا بالولایة، فالمومن اخو المؤمن لابیه و امه، و ابوه النور، و امه الرحمة.»: ای سلیمان! البتّه، خدای متعال مومنین را از نور خودش آفرید و آنان را با رحمتی رنگ‌آمیزی نمود و از آنان بر ولایت ما پیمان گرفت، پس مومن برادر مومن است به خاطر پدر و مادرش؛ پدر او نور است و مادرش نیز آن رحمت. [1]
شیخ طوسی در تبیان و طبرسی در مجمع البیان، فی قوله: «وَ قالُوا لِإِخْوانِهِمْ إِذا ضَرَبُوا فِی الْأَرْضِ أَوْ کانُوا غُزًّی لَوْ کانُوا عِنْدَنا ما ماتُوا وَ ما قُتِلُوا لِیَجْعَلَ اللَّهُ ذلِکَ حَسْرَةً فِی قُلُوبِهِمْ»، [2] از قول ابی علی جبایی گفته‌اند: «فیکون لام العاقبة»، و مراد از آن، لام «لِیَجْعَلَ» است. [3]
علامه طباطبایی در المیزان فی قوله تعالی: «أَ لَمْ تَرَ إِلَی الَّذِینَ نافَقُوا یَقُولُونَ لِإِخْوانِهِمُ الَّذِینَ کَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْکِتابِ»، [4] فرموده: اخوان و اخوه، جمع اخ است، و اخوت، اشتراک در انتساب به پدر بوده و در آن توسعه می‌یابد. بنابراین در مشترکین در اعتقاد یا دوستی و مانند آن استعمال می‌شود. اخوت بیشتر در مشترکین در نسبت به پدر، به کار می‌رود و اخوان در مشترکین در اعتقاد و مانند آن کاربرد دارد. [5]

3. اخاء در تفاسیر

شیخ طوسی در تبیان، و طبرسی در مجمع البیان فی قوله تعالی: «وَ قالُوا لِإِخْوانِهِمْ إِذا ضَرَبُوا»، [6] و قوله: «الَّذِینَ قالُوا لِإِخْوانِهِمْ وَ قَعَدُوا»، [7] فرموده‌اند: «لِإِخْوانِهِمْ»، در آیات

[1]. مجمع البحرین، ص 4.
[2]. آل عمران/ 156.
[3]. تبیان، ج 3، ص 27- مجمع البیان، ج 2، ص 525.
[4]. حشر/ 11.
[5]. المیزان، ج 19، ص 244.
[6]. آل عمران/ 156.
[7]. همان/ 168.

اسم الکتاب : فرهنگ قرآن المؤلف : امامی، عبد‌النبی الجزء : 1 صفحة : 90

صيغة PDF

شهادة

الفهرست