تجارة مُربحة يسّرها لهم ربّهم‌

در آيات و روايات ما تعابيرى براى دنيا ذكر شده است: 1- «الدنيا مزرعة الآخرة»: اين جمله كه بسيار بين علماء هم متداول است، گرچه در روايتى نيافتيم، ولى اقتباسى زيبا از آيات و روايات است، و به تعبير ديگر اصلى اصطيادى از منابع اسلامى است، در آيه 20 سوره شورى آمده: «مَنْ كانَ يُريدُ حَرثَ الآخِرَة نَزِد لَهُ فِى حَرثِهِ وَ مَن كَانَ يُرِيدُ حَرثَ الدُّنيا نُؤتِهِ مِنها و مَالَهُ فِى الآخِرَةِ مِنْ نَّصيِب»: «كسى كه زراعت آخرت را بخواهد به او بركت داده و بر محصولش مى‌افزائيم، و آنكه فقط كشت دنيا را مى‌طلبد كمى از آن به او دهيم و در آخرت هيچ بهره و نصيبى نخواهد داشت». در تشبيهى بسيار جالب دنيا به كشتزارى مانند شده، كه آماده كشت است، هم آمادگى پرورش كشت دنيا و هم كشت آخرت را دارد، تا كشاورز چه كشت كند، يعنى كشت و محصول تابع نيّت و اراده زارع است. بذر اين زمين اعمال انسانها است، هر كس عملى نيك براى خدا و در جهت آخرت بيفشاند، مسلّماً در آخرت برداشت كند، و كسى كه عملى براى بهره و استفاده دنيا نشاند بدون شك در اين دنيا بهره‌بردارى كند، و به تعبير ديگر برداشت محصول تابع زمان دوام و بقاء محصول است، اگر بذرى كه استعداد تا آخرت را داشت، در زمين دنيا نهاد آخرت برداشت مى‌كند، و اگر بذرى كه استعداد تا آخرت را نداشت، چاره‌اى جز برداشت آن در دنيا نيست، و از همين روى زارع اول در آخرت با دست پر است زارع دوم دست خالى و تهى، پس بين دو عالم چنين نيست كه ارتباطى نباشد، ارتباط به اين نحو است كه اينجا كاشت و داشت و در آخرت برداشت.

نكته جالب اينجا است كه خداوند مى‌فرمايد: به كسى كه كشت دنيا را براى دنيا بخواهد بهره و نصيب كمى از كشتش به او عطا مى‌كنيم، نه تمام آن را و اين مطلب را با (مِنْ تبعيضيّة) بيان مى‌فرمايد: «نُؤتِه مِنها» ولى درباره كسى كه كشت دنيا را