مرحوم ميرزا محمدحسين نائينى، مرحوم آقا نجفى اصفهانى، مرحوم آقا نورالله اصفهانى و... شكل گرفت. كسانى كه بيشتر آن‌ها از مراجع تقليد بودند، اين قيام را رهبرى كردند. هدف آنان اين بود كه زورگويى‌هاى پادشاهان را محكوم، محدود و مشروط به اين كنند كه موافق با ارزش‌هاى اسلامى باشد؛ ولى دزدانى كه مترصد آشفته‌بازار بودند و فرصت‌طلبان ـ و شايد در بين آنان ايادى دشمنان و ايادى استعمار ـ كوشيدند از آن فضاى ضد استبدادى كه به وجود آمده بود، به نفع اهداف و نيات ناپاك خودشان سوء استفاده كنند و چنين نيز كردند. نظام مشروطه‌اى كه براى رعايت احكام اسلام، رفع ظلم و نشر عدل برقرار شده بود ‌و طبق «اصل دوم متمم قانون اساسى»[1] شرط شده بود كه بايد مصوبات مجلس شوراى ملى، به تأييد پنج نفر از علماى طراز اوّل (هيئت نظّار) برسد تا احكام اسلامى رعايت و تأمين بشود؛ يعنى چيزى شبيه «شوراى نگهبان» كنونى ـ نتيجه عكس داد؛[2]يعنى سركوبگر اسلام و مروج كفر شد.