سپس ـ وقتي بهانهجوييهايشان راه به جايي نميبرد ـ نيرنگهاي جديدي ساز ميكردند.
تطميع: يكي ديگر از شگردهايي كه مخالفان انبيا به كار ميبرند تطميع آنان يا پيروان ايشان است، تا بدين طريق، با صَرف اموال هنگفتي ايشان را از ادامة دعويشان باز دارند و نيز مردم را از پيروي راه حق منصرف سازند.[1]
پيشنهادهاي سران قريش به حضرت محمّد(صلى الله عليه وآله) براي رها كردن دعوت خويش از جمله اين تطميعهاست. وَليد بن مغيره و بن ربيعه، در مكه، نزد پيامبر آمدند و با پيشنهاد پول و مقام و واگذاشتنِ دخترانشان، از حضرت خواستند كه دست از ادامة رسالت خود بردارد.[2]
تهديد: گام ديگر ستيزهجويان با دعوت حق، تهديد اهلِ آن، به شكنجه و اخراج از شهر و ديار و سنگسار و قتل است. براي نمونه، آيه 13 سورة ابراهيم ميفرمايد: وَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُواْ لِرُسُلِهِمْ لَنُخْرِجَنَّـكُم مِّنْ أَرْضِنَآ أَوْ لَتَعُودُنَّ فِي مِلَّتِنَا...؛ «و كساني كه كافر شدند، به پيامبرانشان گفتند شما را از سرزمين خودمان بيرون خواهيم كرد، مگر اينكه به كيش ما باز گرديد...».
خشونت و قتل: سرانجام پس از پايمردي و صبر و صلابت انبيا و جدّيت و استقامت پيروان راستينشان، و نااميدي مخالفان از شگردهاي گذشته، دشمنان ميكوشند تا تهديداتشان را عملي سازند، و با اقدامات خشونتبار، پيامبران و مؤمنان را مجبور به ترك ديار كنند يا آنان آزار و شكنجه دهند و در نهايت به شهادت برسانند.[3]
[1] انفال(8)، 36. در اين زمينه مراجعه كنيد به: محمّدتقي مصباح يزدي، آموزش عقايد، ج 2، ص 116ـ117. [2] ر.ك: هاشم رسولي محلاتي، تاريخ اسلام، ج 1، ص 83 . [3] نساء(4)، 155؛ بقره(2)، 91. شهادت حضرت يحيي به دست سركشان، خروج حضرت موسي(عليه السلام) و قوم بنياسرائيل بر اثر تهديدات فرعونيان، هجرت تازهمسلمانان صدر اسلام به حبشه ، و نيز هجرت پيامبر(صلى الله عليه وآله) و يارانش به مدينه، نمونههايي از اين اقداماتاند.