قلب و دل ما جاى گيرد و با او انس مىگيريم و پيوسته با او سرو كار داريم و بالطبع در هنگام نماز نيز ما را به خود مشغول مىسازد.
بهترين راه براى تكامل و تقرّب انسان به خدا، نماز است و خدا به جهت عنايت به انسان و تكامل او، اين عمل را واجب كرد و الا او نيازى به نماز ندارد. او تحت هر شرايطى، بر ما واجب كرده در اوقات پنجگانه نماز را به جاى آوريم؛ حتّى برخى از فقها فرمودهاند: كسى كه در دريا غرق شده است بايد با همان حال نماز بخواند و به خدا توجه قلبى داشته باشد، گرچه رو به قبله بودن و ساير شرايط از او ساقط مىگردد. اين نيست جز نقش اساسى نماز در تكامل و سعادت انسان، لذا پيامبر مىفرمايد: «الصَّلاةُ خَيْرُ مُوضُوع...»[1] و نيز امام رضا(عليه السلام)مىفرمايد:
شيطان به سبب كينه و دشمنى ديرينه با بنىآدم، سعى دارد آنها را از بهترين چيزها و با اهميتترين آنها محروم سازد و تلاش مىكند، انسان را از عوامل رشد و سعادت و تكامل خويش غافل سازد:
شيطان گفت: به عزّت و جلالت سوگند، همه خلق را گمراه خواهم كرد.
گاهى دو ركعت نماز و حتىّ دو ركعت نافله كه صحيح و با حال و توجه خوانده شود، موجب مىگردد گناهان انسان بخشوده شود، چون ممكن نيست انسان، با توجه و حال نماز بخواند و بداند در برابر چه كسى ايستاده، امّا از كردههاى زشت خود پشيمان نگردد و تصميم نگيرد، ديگر به گناه روى نياورد.
در روايتى پيامبر مىفرمايد: «اگر جلوى خانه كسى نهر آبى جارى باشد و او هر روز پنج بار خود را در آن نهر شستشو دهد، آيا چركى در بدنش باقى مىماند؟ همانا نماز به مانند نهر آب است، پس آنگاه كه انسان نماز مىخواند، همه گناهانش بخشيده مىشود»[4]
[1] جامع احاديث الشيعة، ج 4، ص 6؛ يا الحكم الزاهرة، ص 139. [2] كافى، ج 3، ص 265. [3] ص/82. [4] وسائلالشيعة، ج 3، ص 7.