دارند؛ و ما در ادامه توضيح خواهيم داد كه يكى از عوامل پيروزى مؤمنان بر دشمنانشان همين خداشناسى و معرفت توحيدى آنان است. اعتقاد و ايمان جامعه مسلمان، رمز پيروزى آنان بر دشمن و سرفراز بيرون آمدن از بوته آزمايش است. سود سرشارى كه صابران از جنگ مى‌برند، همان لطف، رحمت و هدايت يافتگى است كه خداوند در انتهاى آيات مذكور از آن خبر داده و فرموده است كه ايشان مشمول رحمت و درود از سوى پروردگارشان خواهند بود (أُولئِكَ عَلَيْهِمْ صَلَواتٌ مِنْ رَبِّهِمْ وَ رَحْمَةٌ وَ أُولئِكَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ).

حاصل آن كه خداوند در اين آيات، جنگ را وسيله آزمايش انسان‌ها و پيشرفت و تكامل مؤمنان مى‌داند و كسانى را كه به دشمن پشت و ميدان نبرد را خالى نمى‌كنند اين گونه معرفى مى‌كند كه به درجات عاليه كمال دست يافته، مشمول عنايات و الطاف خاص حق متعال و واصل به مقصود خواهند بود.

در آيه اى ديگر درباره جنگ چنين مى‌خوانيم:

إِنْ يَمْسَسْكُمْ قَرْحٌ فَقَدْ مَسَّ الْقَوْمَ قَرْحٌ مِثْلُهُ وَ تِلْكَ الأَْيّامُ نُداوِلُها بَيْنَ النّاسِ وَ لِيَعْلَمَ اللّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَ يَتَّخِذَ مِنْكُمْ شُهَداءَ وَ اللّهُ لا يُحِبُّ الظّالِمِينَ. وَ لِيُمَحِّصَ اللّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَ يَمْحَقَ الْكافِرِينَ. أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَ لَمّا يَعْلَمِ اللّهُ الَّذِينَ جاهَدُوا مِنْكُمْ وَ يَعْلَمَ الصّابِرِينَ. وَ لَقَدْ كُنْتُمْ تَمَنَّوْنَ الْمَوْتَ مِنْ قَبْلِ أَنْ تَلْقَوْهُ فَقَدْ رَأَيْتُمُوهُ وَ أَنْتُمْ تَنْظُرُونَ؛1 اگر به شما آسيبى رسيده است به دشمنان شما نيز مثل آن آسيب رسيده است. اين روزگار (و احوالات مختلف را)ميان مردم مى‌گردانيم (و قدرت و دولت را در ميانشان جابه جا مى‌كنيم) تا مقام اهل ايمان معلوم شود و