ـ ايجاد روحيه فعاليت و جلوگيرى از رخوت: از جمله نتايج جهاد در راه خداى متعال اين است كه مردم را از سستى و تنبلى مىرهاند و آنان را فعال، با نشاط و پر تحرك مىسازد. انسان، به طور طبيعى، اگر مدت زيادى در رفاه، آسايش و امنيت به سر برد، به تدريج به سستى، كسالت و بى حالى عادت مىكند و از تحرك و فعاليت باز مىايستد و از سوى ديگر، روح مقاومت و سلحشورى در او ضعيف خواهد شد. جنگ اين سستىها و تنبلىها و كسالتها را از افراد دور مىكند و از آن جا كه اعضاى جامعه در وضعيت جنگى همه چيز خود را در خطر احساس مىكنند، بسيارى از نيروهاى خفته در آنها بيدار خواهد شد. جنگ به انسانها روح سلحشورى، مبارزه طلبى و هم آوردجويى مىبخشد و صلابت و استقامت و تحرّك ايشان را بالا مىبرد.
اگر به اين حقيقت توجه كنيم كه يك جامعه سست و تن پرور طعمه اى خوب و شكارى بى دردسر براى برخى از افراد قدرت طلب و تبهكار است، به آسانى تصديق خواهيم كرد كه ثمره مذكور يكى از نتايج مثبت مهم جنگ براى جامعه خواهد بود. جنگ از اين جهت حكم واكسن را دارد كه به بدن انسان آماده باش مىدهد و نيروهاى داخلى را در برابر حمله و هجوم ويروسها و ميكروبها بسيج مىكند.
دانشمندان علوم زيستى مىگويند، در حال عادى و به هنگام امنيت و آرامش، بخش كوچكى از نيروهاى انسان فعال هستند و در مواقع تهديد و خطر، نيروى انسان چندين برابر مىشود. شايد از برخى آيات قرآن نيز بتوان اين مطلب را استنباط كرد؛ نظير اين آيه كه مىفرمايد: