جانشينى قرار داده ام، فرشتگان گفتند، آيا در زمين كسى را قرار مى‌دهى كه فساد و خون ريزى مى‌كند، در حالى كه ما با ستايشت تسبيح گوى تو هستيم؟

مورد دوم، آيه 84 سوره بقره است كه در آن، خداوند خطاب به بنى اسرائيل مى‌فرمايد:

وَ إِذْ أَخَذْنا مِيثاقَكُمْ لا تَسْفِكُونَ دِماءَكُمْ وَ لا تُخْرِجُونَ أَنْفُسَكُمْ مِنْ دِيارِكُمْ؛ هنگامى‌كه از شما پيمان گرفتيم كه خون‌هاى يكديگر را نريزيد و يكديگر را از خانه هاتان بيرون نكنيد.

بايد توجه داشت كه «سفك دم» اعم از قتال است و تنها در مورد جنگ به كار نمى‌رود، بلكه شامل قتل هم مى‌شود؛ يعنى هم در موردى كه يكى ديگرى را بكشد و هم در موردى كه دو طرف قصد ريختن خون يكديگر را داشته باشند صدق مى‌كند، كه اين مورد دوم مرادف جنگ خواهد بود.

در پايان اين قسمت از بحث لازم است يادآور شويم كه در قرآن كريم واژه‌ها و تعبيرهاى ديگرى نيز كه مفيد معناى جنگ هستند وجود دارد، اما در اين بحث نياز چندانى به ذكر و بررسى آن‌ها نيست.

اصطلاحات ارزشى و غير ارزشى جنگ

در ميان واژه‌ها و تعابيرى كه در قرآن به معناى جنگ به كار رفته اند بعضى از آن‌ها مثل «حرب»، «محاربه»، «قتال»، «مقاتله» و «اقتتال» داراى بار ارزشى نيستند؛ يعنى خود به خود دلالتى ندارند بر اين كه جنگ مورد نظر از اين واژه‌ها ـ از ديدگاه كسانى كه آن‌ها را به كار برده اند ـ حق است يا باطل، عادلانه است يا ظالمانه، مشروع است يا نامشروع. از اين رو مى‌توانند در