مقدمة

باسمه تعالى‌ رگشناسى بجاى معرفة النبض بكار رفته همچنانكه گياه‌شناسى و زمين‌شناسى را بجاى معرفة النبات- و معرفة الارض استعمال ميكنند. و مقصود از آن تشريح رگها يا علم وظائف اعصاب نيست بلكه مقصود علم باحوالى است در رگ جنبنده كه آن را بتازى نبض خوانند. و كلمه «رگ» گر چه بر حسب لغت لفظى عام است و هر عصبى را از وريد و شريان شامل ميشود، ولى مصنف خود آن را در همين رساله گاهى بمعنى حال روح و گاهى بمعنى دو حركت انقباض و انبساط كه نبض خوانند استعمال كرده‌ [1]، پس ما از فحواى گفتار خود او در مقدمه همين رساله كه يكجا گويد: «فرمان علاء الدوله بمن آمد كه اندر دانش رگ كتابى كن جامع» و جاى ديگر گويد: «علم رگ» بدست آورديم و شايسته دانستيم كه اين رساله در پارسى «رگشناسى» ناميده شود، همچنانكه نويسندگان عربى هم چون رساله را خوانده و ديده‌اند كه مؤلّف نامى بر آن ننهاده ولى از حالات نبض سخن ميگويد: آن را «رسالة فى النبض» ناميده‌اند.

رگشناسى ابن سينا يعنى رساله حاضر در اسفند ماه 1316 شمسى با مقدمه و تصحيح و تحشيه اين بنده بر حسب اشاره وزير فرهنگ وقت دانشمند عالى قدر بزرگوار جناب آقاى على اصغر حكمت استاد دانشگاه طهران بچاپ رسيد.

و اكنون كه هزارمين سال ميلاد ابن سينا مصنّف اين رساله فرا مى‌رسد

[1] - نگاه كنيد بص 9 و 13 و 14 همين رساله.