اسم الکتاب : ترجمه قانون در طب المؤلف : ابن سينا الجزء : 1 صفحة : 395
شده است. هر يك از اين دو استخوان بر يكى از دو درز كنارى، كه پيشتر
در بحث درزهاى استخوانهاى صورت (فك فوقانى) ذكر شد، قرار مىگيرد. انتهاى تحتانى
اين دو استخوان دو غضروف نرم وجود دارد [1] و بين آن دو، روى طول درز ميانى غضروفى (تيغ وسط) ديگر است كه بخش
فوقانى آن سختتر از بخش تحتانى آن مىباشد و بطور كلى از دو غضروف كنارى محكمتر
مىباشد.
فايده غضروف ميانى در آن است كه بينى را به دو سوراخ مجزا تقسيم
مىكند تا اگر از مغز ماده زايدى ريزش كرد در بيشتر اوقات به يكى از آن دو متمايل
شود و تمام راه استنشاق كه رساننده هواى روح افزا به روح موجود در مغز (روح نفسانى)
است، مسدود نگردد.
فايده دو غضروف كنارى سه چيز است:
1. فايدهاى كه براى همه غضروفهايى است كه در انتهاى استخوانها
قرار دارند و قبلًا آن را بيان نموديم؛
2.) قابليت انعطافى اين دو غضروف است) تا در صورتى كه به استنشاق يا
دميدن بيشتر نياز باشد، گشاده و توسّع يابند؛
3. مساعدت در بيرون راندن بخار
[2] به سبب حركت و به لرزه در آمدن هنگام دميدن.
دو استخوان بينى، باريك و سبك آفريده شده است، زيرا در اينجا به سبكى
بيشتر نياز است [3] تا به استحكام، بويژه اين كه اين دو
استخوان دورند از ارتباط با اعضاى آسيب پذير و علاوه بر آن در جلوى ديد و مراقبت
قرار دارند.
فك تحتانى، شكل استخوانها و فايده آن روشن مىباشد [4] و آن از دو استخوانى تشكيل شده كه زير
چانه توسط مفصل ثابت [5]
به هم پيوند خوردهاند، و از انتهاى هر يك
[1] در نسخه شرح آملى يك غضروف نرم وجود دارد. (شرح آملى، ص 208)
[2] بيرون ريختن فضولات سر و بخارهاى ناپسند و بد بو.
[3] زيرا اين دو استخوان بر درزهاى كنارى قرار دارند و در صورت
سنگينى ممكن است به درزها آسيب وارد نمايند و باعث توسّع آنها گردند بويژه در صورت
فشار و ضربه به بينى.
[4] فك متحرك مىباشد كه در امر جويدن غذا و تكلّم مشاركت دارد.
[5] ) مفصل موثق ملزق در عرض) مفصل ثابت چنان كه قبلا گفته شد
مفصلى است كه يك استخوان بدون ديگرى حركت نمىكند و در طول هم پيوند خوردهاند.
اسم الکتاب : ترجمه قانون در طب المؤلف : ابن سينا الجزء : 1 صفحة : 395