4. هرگاه خواسته شود هر لايه‌اى از لايه‌هاى عضو، اختصاص به انجام فعلى يابد

(و لايه ديگر فعلى ديگر) و آن دو فعل هر يك از مزاجى مخالف با مزاج فعل ديگر به وجود آيد، بنا بر اين جدا كردن بين آن دو فعل، اقدامى شايسته است، مانند معده كه در آن نيروى حسى (براى احساس گرسنگى) خواسته مى‌باشد، و آن از عضوى عصب گونه ناشى مى‌شود (و عصب مزاجى سرد و خشك دارد) و براى معده، فعل گوارش نيز خواسته مى‌باشد و آن از عضوى گوشت گونه ناشى مى‌شود (و گوشت مزاجى گرم وتر دارد) لذا براى تحقق هر يك از اين دو فعل (يعنى حس و گوارش كه از دو مزاج متضاد حادث مى‌گردند) لايه‌اى جداگانه اختصاص داده شده است، لايه‌اى از بافت عصبى براى نيروى حسى و لايه‌اى از بافت گوشتى براى گوارش كه لايه درونى، عصبى تعبيه شده و لايه بيرونى، گوشتى، زيرا فعل گوارش را اين امكان هست كه با فرستادن نيرو به سوى مواد غذايى و بدون تماس نزديك با آنها انجام گردد، ولى نيروى حس كننده يعنى حس بساوايى‌ [1] را اين امكان نيست كه بدون لمس شى‌ء محسوس تحقق پذيرد.

آخرين تقسيم درباره اعضاى بدن‌

و نيز مى‌گويم: مزاج بعضى از اعضاى بدن به مزاج خون نزديك مى‌باشد، و خون در تغذيه آنها به تغييرات زياد ناچار نيست، مانند: گوشت‌ [2] و لذا در اثناى آن فضاهاى تو خالى تعبيه نگشته است تا غذا رسيده و براى مدتى در آنها انباشته شود سپس گوشت از آن تغذيه نمايد، بنا بر اين غذا (خون) به محض ملاقات با گوشت بدان تبديل مى‌گردد.

مزاج بعضى ديگر از اعضا، به مزاج خون دور مى‌باشد و خون در تبديل شدن به آنها ناچار است تغييرات زيادى يابد تا به تدريج به گوهر آن عضو مشابهت پيدا نمايد، مانند: استخوان و لذا در آفرينش آن يا يك فضاى تو خالى براى نگهدارى از غذا تا زمانى كه به هم جنس عضو تبديل گردد، تعبيه شده مانند استخوان ساق و ساعد و يا فضاهاى پراكنده‌

[1] بر خلاف مثلًا حس بويايى كه تماس نزديك با مشموم ضرورت ندارد.

[2] خون به گوشت شباهت زيادى دارد در مزاج، رنگ، و قوام لذا با ملاقات با گوشت به سرعت به آن استحاله مى‌يابد.