سودمند باشند.

57- بخت و كنش چيست؟ بخت نيز كنش نهانى است كه به مردمان داده شده است. [1]

مترجم كتاب‌

در مأخذهايى كه به ما رسيده، اولين مأخذ كه در آن ترجمه ظفرنامه از پهلوى به فارسى درى به شيخ رئيس ابو على سينا نسبت داده شده، كتاب كشف الظنون عن اسامى الكتب و الفنون مصطفى بن عبد اللّه معروف به حاجى خليفه و به كاتب چلبى (1017- 1067 ه.) است. مؤلف مذكور در اين باب گويد [2]: «ظفرنامه؛ اسم اسئلة انوشروان (ملك العجم المشهور)

[1] . ارتور كريستن سن، داستان بزرجمهر حكيم، ترجمه عبد الحسين ميكده (رش: مجله مهر؛ سال 1، ش 10، ص 791).

[2] . كشف الظنون (چاپ استانبول 1943 م.) ج 2، س 1120. آقاى سعيد نفيسى در حواشى قابوسنامه (ص 235) نوشته‌اند: «رساله‌اى به اسم ظفرنامه شامل سؤالاتى كه انوشروان از بزرگمهر وزير خويش كرده و جواب‌هايى كه وى داده است و ترجمه فارسى آن را به شيخ الرئيس ابو على سينا نسبت مى‌دهند و در مقدمه آن مذكور است كه از زبان پهلوى در زمان سلطنت نوح بن منصور (366- 387) پادشاه سامانى ترجمه شده ...» نظير اين نوشته در كتاب فلسفه اسلام (به آلمانى) تأليف ماكس هورتن، ص 218 و جشن نامه ابن سينا، ص 59 و مقدمه پيروزى‌نامه، ص 9 و 12 و 32- 35 و 39 و 42 و 45- 46 ديده مى‌شود. لكن در مقدمه هيچ يك از نسخه‌هاى متعدد ظفرنامه كه به نظر نگارنده رسيده مطلبى مربوط به اينكه ظفرنامه از زبان پهلوى در زمان نوح بن منصور سامانى ترجمه شده است مذكور نيست و اين خبر را اول بار حاجى خليفه (1017- 1067 ه.) در كشف الظنون آورده است.