باز يادى از چند واژه ديگر

1- از اندكس جلد سوم تفسير ما بعد الطبيعة ابن رشد بر مى‌آيد كه در ان واژه‌هاى «المبدأ و اول الهويات» در متن ارسطو در دفتر لا مبدا يا لام فصل هشتم (1073 a 22( )ص 14/ 1642) در برابر «آرخى پروتون «Arkhi Proton كه در متن يونانى آمده است (ترجمه آلمانى 2: 259، ترجمه انگليسى 2: 135، ترجمه فرانسوى 2: 135) ديده مى‌شود.

2- در گزارش ابن رشد واژه‌هاى «المبدأ الأول، مبدء الكل» ديده مى‌شود (15/ 1712 و 9/ 1604 و 14/ 1605 و 14/ 1696 و 1/ 1405) به گواهى اين اندكس (ص 257) واژه «معاد» در گزارش ابن رشد نيست.

3- در شفاء (چاپ مصر 16/ 4 و 4، 2/ 423) واژه‌هاى «مبدء، مبدء المبادى و هو الاله» و «معاد» هست.

4- در نجات واژه‌هايى مانند اينها هست كه در فهرست مى‌توانيم آنها را بيابيم.

5- در اشارات (ص 133 و 138) واژه «مبدء» هست آن هم به معناى لغوى و در شرح طوسى بر آن (چاپ مصر 2: 56) واژه‌هاى «مبدء و معاد» آمده است (ترجمه فرانسوى گواشن ص 435) 6- گواشن در فرهنگ فلسفى (ص 17) از واژه‌هاى «المبدأ الأول، مبدء الكل» كه در نجات (322، 415، 479) و در شفاء (2: 601) آمده است ياد كرده است.

در اين فرهنگ واژه «معاد» نديدم، برابر يونانى آنها را در بخش دوم آن (ص 2) مى‌بينيم.

7- ابن سينا در «الاجرام العلوية» درباره الهى «الفلسفة الاولى يسمى العلم الالهى (41 تسع رسائل) آورده و در اقسام العلوم گفته است: «العلم الاعلى و يسمى العلم الالهى» و «العلم الالهى و يشتمل عليه كتاب ماطاطافوسيقى اى ما بعد الطبيعة» سپس آن را پنج بخش كرده است بدينگونه 1- المعانى العامة 2- الاصول و المبادى 3- اثبات الحق الأول و توحيده و تفرده و ربوبيته و وحدته و صفاته‌