اسم الکتاب : توضيح المسائل (فارسي) المؤلف : خوئی، سيد ابوالقاسم الجزء : 1 صفحة : 339
احكام قسم خوردن (مسألة 2679 ) - اگر قسم بخورد كه كارى را انجام
دهد يا ترك كند، مثلاً قسم بخورد كه روزه بگيرد يا دود استعمال نكند،
چنانچه عمداً مخالفت كند بايد كفاره بدهد يعنى يك بنده آزاد كند يا ده
فقير را سير كند يا آنان را بپوشاند و اگر اينها را نتواند بايد سه روز
روزه بگيرد و بايد روزه پى در پى باشد. (مسألة 2680 ) - قسم چند شرط دارد:
« اول »: كسى كه قسم مىخورد بايد بالغ و عاقل
باشد، و از روى قصد قسم بخورد پس قسم خوردن بچه و ديوانه و مست و كسى كه
مجبورش كردهاند، درست نيست و همچنين است اگر در حال عصبانى بودن بىقصد
قسم بخورد.
« دوم »: كارى را كه براى انجام آن قسم مىخورد،
بايد حرام يا مكروه نباشد و كارى را كه قسم مىخورد ترك كند، بايد واجب و
مستحب نباشد، و اگر قسم بخورد كه كار مباحى را بهجا آورد، بايد ترك آن در
نظر مردم بهتر از انجامش نباشد، و نيز اگر قسم بخورد كار مباحى را ترك كند،
بايد انجام آن بهتر از تركش نباشد.
« سوم »: به يكى از اسامى خداوند عالم قسم بخورد
كه به غير ذات مقدس او گفته نمىشود، مثل (خدا) و (الله) و نيز اگر به اسمى
قسم بخورد كه به غير خدا هم مىگويند، ولى به قدرى به خدا گفته مىشود كه
هر وقت كسى آن اسم را بگويد، ذات مقدس حق در نظر مىآيد، مثل آن كه به خالق
و رازق قسم بخورد، صحيح است، بلكه احتياط وجوبى در غير اين صورت هم عمل به
قسم نمايد.
« چهارم »: قسم را به زبان بياورد و اگر بنويسد يا در قلبش آن را قصد كند صحيح نيست ولى آدم لال اگر با اشاره قسم بخورد صحيح است.
« پنجم »: عمل كردن به قسم براى او ممكن باشد و
اگر موقعى كه قسم مىخورد ممكن باشد و بعداً از عمل به آن عاجز شود از وقتى
كه عاجز مىشود قسم او به هم مىخورد و همچنين است اگر عمل كردن به نذر يا
قسم يا عهدى به قدرى مشقت پيدا كند كه نشود آن را تحمل كرد. (مسألة 2681 ) - اگر پدر از قسم خوردن فرزند جلوگيرى كند يا شوهر از قسم خوردن زن جلوگيرى نمايد، قسم آنان صحيح نيست. (مسألة 2682 ) - اگر فرزند بدون اجازه پدر، و زن
بدون اجازه شوهر قسم بخورد، پدر و شوهر مىتوانند قسم آنها را به هم
بزنند، بلكه ظاهر آن است كه قسم آنها بدون اجازة پدر يا شوهر منعقد
نمىشود و همچنين است حكم كنيز و بنده نسبت به مولايشان. (مسألة 2683 ) - اگر انسان از روى فراموشى يا
ناچارى يا غفلت به قسم عمل نكند، كفاره بر او واجب نيست و همچنين است اگر
مجبورش كنند كه به قسم عمل ننمايد و قسمى كه آدم وسواسى مىخورد مثل اينكه
مىگويد و الله الان
اسم الکتاب : توضيح المسائل (فارسي) المؤلف : خوئی، سيد ابوالقاسم الجزء : 1 صفحة : 339