از سوى ديگر انسان ذاتاً بنده خداوند است واز لحاظ آفرينش مخلوق او وفطرتاً چنين ساخته شده است وبه اين فضيلت وحقيقت الهى كسى نايل نمى‌گردد، مگر اينكه شايسته تقرب به ذات الهى باشد وجز پيامبر اكرم در مرتبه اول وامام امير المؤمنين وساير انبياء وائمه اطهار بر حسب درجات ومقام آنان در رتبه دوم كسى به چنين مسند قرب الهى نايل نيامده است.

عارف بر نفس خود

امام على به اين حقيقت وقرب الهى رسيده بود چون خود را شناخت زيرا «من عرف نفسه فقد عرف ربه» «هر كس خود را شناخت، خدايش را خواهد شناخت.»

با اين وصف پيامبر اكرم نيز مى‌فرمايد:

«يا علي، لا يعرف اللَّه الّا أنا وَأَنت.»

«اى على به درستى خدا را كسى نمى‌شناسد جز من وتو.»

زيرا هر دو بزرگوار عالم به عمق ژرفاى حقيقت عبوديت وبندگى خداوند رسيده بودند.

امام على عليه السلام با داشتن صفاى نفس، طهارت روح وپاكى وجدان به تمام مقامها و مراتب ممتاز نايل گشت.

هيچ وقت قلب خويش را با كينه و خشم حتى نسبت به دشمنانش آلوده نكرد.

زيرا هنگاميكه با ضربت شمشير زهرآگين شقى‌ترين مردان عالم بيمار گرديد پزشك معالج او آشاميدن شير را تجويز نمود وزمانيكه‌