الْكَلِمُ الطَّيِّبُ وَالْعَمَلُ الصَّالِحُ يَرْفَعُهُ... [1].

«.. سخن خوش و پاك به سوى او بالا مى‌رود و عمل صالح را بالا مى‌برد...»

و اين آيه دليل آن است كه استغفار را چيزى بالا نمى‌برد، مگر عمل صالح و توبه. [2]»

امّا آيات زير پس از تبيين مفهوم استغفار كه با صيغه: ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ‌ آمده است به توبه فرا مى‌خوانند.

ب- خداوند مى‌فرمايد:

وَأَنِ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ يُمَتِّعْكُم مَتاعاً حَسَناً إِلَى‌ أَجَلٍ مُسَمّىً وَيُؤْتِ كُلَّ ذِي فَضْلٍ فَضْلَهُ وَإِن تَوَلَّوْا فَإِنِّي أَخَافُ عَلَيْكُمْ عَذَابَ يَوْمٍ كَبِيرٍ [3].

«و نيز از پروردگارتان آمرزش بخواهيد (استغفار كنيد) سپس به درگاهش توبه كنيد تا شما را از رزقى نيكو برخوردارى دهد. و هر شايسته انعامى را نعمت دهد. و اگر رويگردان شويد بر شما از عذاب روز بزرگ بيمناكم.»

از اين آيه درمى‌يابيم كه زندگى با سعادت، ارمغان توبه به درگاه الهى است.

پ- در آيه زير، به تفصيل، بركات الهى‌اى كه درپى توبه مى‌آيند ذكر شده است. خداوند مى‌فرمايد:

وَيَاقَوْمِ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ يُرْسِلِ السَّماءَ عَلَيْكُم مِدْرَاراً وَيَزِدْكُمْ قُوَّةً إِلَى‌ قُوَّتِكُمْ وَلَا تَتَوَلَّوْا مُجْرِمِينَ‌ [4].

«و اى قوم من! از پروردگارتان آمرزش بخواهيد سپس بر آستان او توبه كنيد تا باران را پى درپى بر شما فروريزد و بر نيرويتان بيفزايد و چون گنهكاران رخ برنتابيد.»

در اينجا هود عليه السلام به مردم خود، عاد، دستور مى‌دهد كه از خداوند تبارك و تعالى‌