فصل بيستم: حَجْر

امام صادق (ع) فرمودند:

«انْقِطَاعُ يُتْمِ الْيَتِيمِ بِالِاحْتِلَامِ وَ هُوَ أَشُدُّهُ وَ إِنِ احْتَلَمَ وَ لَمْ يُؤْنَسْ مِنْهُ رُشْدُهُ وَ كَانَ سَفِيهاً أَوْ ضَعِيفاً فَلْيُمْسِكْ عَنْهُ وَلِيُّهُ مَالَهُ ...». [1]

«پايان يتيمى يتيم به آن است كه محتلم شود كه اين خود نشانه رشد اوست، واگرمحتلم بشود اما به رشد كافى نرسيده باشد وسفيه ويا ضعيف باشد، ولىّ او بايد وى را از تصرف در اموال خود منع كند.»

همچنين روايت شده است كه وقتى كسى نسبت به پرداخت بدهيش به بدهكاران سهل انگارى واز آن سرپيچى مى‌كرد، اميرالمؤمنين (ع) ورشكستگيش را اعلام مى‌كردند، وسپس به وى دستور مى‌دادند، تا مالش را بين طلبكاران به اندازه حقشان تقسيم كند واگر از اينكار ابا مى‌كرد مال او را خود مى‌فروختند وسپس بين طلبكاران تقسيم مى‌كردند [2].

حَجْر چيست؟

حَجر يعنى منع ودر اصطلاح شرعى عبارتست از منع شخص از تصرف در اموال خود به سبب يكى از علّتهاى زير:

1- كودكى «عدم بلوغ شرعى».

2- ديوانگى.

3- سفاهت.

4- ورشكستگى.

به شخصى كه از تصرف در اموالش منع شده محجور عليه «ممنوع‌التصرف» گفته مى‌شود.