اسم الکتاب : احكام معاملات المؤلف : مدرسى، سيد محمد تقى الجزء : 1 صفحة : 420
منزل مسكونى يا كلينيك پزشكى بهره برد، وهمچنين مانند زمينى كه جهت
زراعت و كاشت و ياساخت وساز قابل استفاده است؛ اگر در اينگونه موارد مراد عاريه
يكى از وجوه استفاده باشد، استفاده خاص از آن بايد در قرارداد معين شود، كه در اين
صورت عاريه گيرنده بايد به آن پايبند باشد.
اما اگر منظور استفاده از مورد عاريه بطور مطلق ونه محدود به يك مورد
باشد، جايز است كه در قرارداد به عموميّت آن تصريح شود، مانند اينكه گفته شود:
«اين زمين را به تو عاريه مىدهم تا از آن در هر راهى كه از نظر شرعىمباح است
استفاده كنى» همچنانكه جايز است قرارداد عاريه به نحو مطلق وبدون اشاره به اختصاص
يا عموميت استفاده از مورد عاريه بسته شود، مانند اينكه بگويد: «اين زمين را به تو
عاريه دادم» كه در اين صورت عاريه گيرنده مىتواند از آن به هر نحوى كه مىخواهد
بهره ببرد.
20- اگر عاريه گيرنده از استفاده خاص مورد نظر عاريه دهنده در
قرارداد تجاوز كند واستفادهى ديگرى از آن كند «مانند اينكه در زمينى كه براى
زراعت است خانهاى بسازد» ويا در نحوه بهره بردن از آن تعدى كند «مثل اينكه
كاميونى را كه تنها ظرفيت حمل پنج تن كالا را دارد بيشتر از اين بار بزند» در اين
صورت او غاصب وضامن است ومى بايست اجرت استفاده بيشتر از حد معيّن شده را به عاريه
دهنده، بپردازد.
تكاليف عاريه دهنده
21- عاريه دهنده بايد:
اولًا: ضررى را كه به موجب فسخ قرارداد عاريه در زمانى نامناسب
متوجّه عاريه گيرنده مىشود جبران كند، «مانند كسى كه كاميون خود را به شخصى كه
مىخواهد كالايى را از شهرى به شهرى ديگر ببرد عاريه دهد وسپس در حالى كه كاميون
در نيمه راه است، عاريه خود را مطالبه كند، به گونهاى كه اين كار باعث شود عاريه
گيرنده افرادى را براى پايين آوردن كالا از كاميون اجير كند وسپسكاميون ديگرى را
براى انتقال كالا به مقصد اجاره كند، يا مانند شخصى كه زمينش را براى زراعت به
ديگرى عاريه دهد اما در اواسط فصل زراعت منصرف شده وزمين خود را مطالبه كند كه
اين
اسم الکتاب : احكام معاملات المؤلف : مدرسى، سيد محمد تقى الجزء : 1 صفحة : 420