گرنه به شك اعتنا نورزد) مگر اينكه شك دوّم از ترشّحات كثرت‌شك محسوب شود كه دراين صورت نبايد به آن اعتنا كند.

5- همين حكم جارى است اگر در نماز معيّنى (مانند نماز عشا مثلًا) كثيرالشّك باشد. پس اگر در نماز ديگرى شك‌كند بايد به وظيفه شك عمل نمايد، همچنين اگر در مكان خاصّى كثيرالشّك باشد، چنانچه در مكان ديگرى نماز بگزارد و شك كندبايد به شك خود اعتنا كند.

6- اگر درباره خود شك كند كه آيا كثيرالشّك شده است يا نه، بنا را بر عدم بگذارد و خود را مانند افراد عادى فرض كند، امّا اگركثيرالشّك باشد ولى ترديد پيدا كند در اينكه حالت زياد شك كردن از او برطرف شده است يا نه، بنا را بر بقاى آن حالت بگذارد وخود را همچنان كثيرالشّك فرض كند و به شكهايش اعتنا نورزد.

7- اگر شخصى كه زياد شك مى‌كند، در انجام دادن ركنى از اركان نماز شك كرد و به شك خود اعتنا نورزيد ولى بعداً متوجّه شدكه آن ركن را بجا نياورده است، چنانچه مشغول ركن بعدى نشده است، مثل اينكه ركن فراموش شده ركوع باشد واو قبل‌از سجده‌متوجّه شود، بايد آن را بجا آورد امّا اگر مشغول ركن بعدى شده است، نماز او باطل مى‌شود.

8- امّا اگر عمل فراموش شده از اركان نماز نباشد، چنانچه قبل‌از شروع به ركن، متوجّه شود، آن را بايد انجام دهد و اگر بعدازركن متوجّه شود، نمازش را به اتمام برساند و آنچه را مناسب مسأله باشد از سجده سهو يا قضاى تشهّد فراموش شده يا قضاى سجده‌فراموش شده، بجا آورد.

9- اگر شخص كثيرالشّك در زياد شدن عملى شك كند و بنا را بر عدم بگذارد وسپس متوجّه شود كه آن عمل زياد شده است، چنانچه ركن باشد، نماز باطل شده است و اگر ركن نباشد، نمازش صحيح است و سجده سهو بجا آورد.

10- براى كسى كه كثيرالشّك است، جايز نيست به شك خود اعتنا كند، پس اگر در انجام دادن ركوع شك كند واجب است اعتنانكند و ركوع را بجا نياورد امّا اگر مخالفت كرد و ركوع نمود بنابر احتياط واجب بايد نمازش را اعاده نمايد.

پنجم- شك امام و مأموم‌

اگر امام جماعت در شماره ركعتهاى نماز شك كند، يا حتّى- بنابر اقوى- در عملى از اعمال نماز، شك كند (مثلًا شك كندكه سه ركعت خوانده يا چهار ركعت يا شك كند كه سجده دوّم را انجام داده است يا نه) چنانچه مأموم به ياد داشته باشد كه‌چهار ركعت خوانده يا سجده رابجا آورده وبتواند به‌امام بفهماند كه چهارركعت خوانده يا سجده را بجاآورده‌است، امام جماعت بايد به شك خود اعتنا نكند و طبق‌يادآورى ماموم عمل كند، همچنين اگر امام به ياد داشته باشد