نمى‌كنى كه خدا به من مى‌رساند؟!» خدا مى‌رساند ديگر!

نمى‌توانيم قبول كنيم. اگر كسى هم از راه غيبىْ خدا به او كمك كرد؛ مريض بودْ خوب شد، بايد يك دليل ديگر بياورد؛ بايد كسى پيدا شود كه او را خوب كرده باشد. نمى‌تواند بگويد: خدا خوبم كرده! قبولش سخت است! اين‌ها همان شرك‌هاى خفى است كه در انسان هست و در روايات به آن‌ها اشاره شده است.

ما در صدد هستيم رابطه‌اى بين آيات سابق كه در ارتباط با «شكر» هستند و اين آيات كه در ارتباط با «شرك» هستند، بيابيم. يكى از اين رابطه‌ها، همين است كه عرض كردم: يكى از مانع‌هاى اصلى شكر خداوند، شرك ورزيدن و دنبال خدايان رفتن است. وقتى به دنبال خدايان مى‌رويم، خدا را ديگر فراموش مى‌كنيم.

حجاب‌ها، اغيار، واسطه‌ها و وسيله‌ها ما را از آن خداى حقيقى، در حجاب قرار مى‌دهند.

يكى از حاضران: مَا يَفْعَلُ اللَّهُ بِعَذابِكُمْ إِنْ شَكَرْتُمْ وَ آمَنْتُمْ.

آيت الله مدرّسى: بله، اساساً سبب ايمان، شكر مُنعم است؛ شكر كسى كه اين همه به ما نعمت داده است.

سؤال: فرموده‌اند كه براى رسيدن به خواسته‌هاى خود از عوامل ظاهرى استفاده كنيد ولى آن‌ها را از مقدّمات به حساب آوريد نه آن كه آن‌ها را علّت تامّه و تمام علّتِ نيازهاى خود بدانيد. سبب نياز خداست و اين‌ها همه مُعِدّات و زمينه سازها هستند. امّا ما، در ظاهر، اين‌ها را سبب تلقّى مى‌كنيم.

جواب: احسنتم.