چند روز بيمارستان و تمام!

إِنْ كَانَتْ إِلَّا صَيْحَةً وَاحِدَةً؛

همچنان كه در يك لحظه انسان فوت مى‌كند و از اين دنيا كوچ مى‌كند، آن طرف هم با يك صيحه و در يك لحظه در پيشگاه حضرت حق حاضر مى‌شود.

حضور، يك مطلب است و اين‌كه بايد در آن لحظه حساب پس دهند، مطلبى ديگر! نه تنها حساب، بلكه در آن لحظه همه، خود را در برابر اعمال خوب يا بد خود مى‌بينند كه به صورت حقيقىِ خودشان مجسّم شده‌اند!

جزاى عمل «خود عمل» است!

در آيه ى 54 مى‌خوانيم:

«فَالْيَوْمَ لا تُظْلَمُ نَفْسٌ شَيْئاً وَ لَا تُجْزَوْنَ إِلَّا مَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ»

(به آن‌ها گفته مى‌شود:) امروز به هيچ كس ذرّه‌اى ستم نمى‌شود و جز آنچه را عمل مى‌كرديد، جزا داده نمى‌شويد.

چون هدف، بيان عدالت خداوند است، اين آيه بيان مى‌كند كه در آن روز «خود عمل» جزاى آن است. گاهى در قرآن، مثلًا فرموده است:

لِيَجْزِيَ الَّذِينَ أَسَاءوا بِمَا عَمِلُوا؛ [1]

در اينجا بر سر «ما» ى موصوله، «ب»، آمده؛ يعنى «به وسيله‌ى» يا «به جزاى» عملى كه انجام دادند، آن‌ها مجازات خواهند شد. ولى گاهى دارد:

هَلْ يُجْزَوْنَ إِلَّا مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ‌ [2]؛ يعنى: خود آن عمل، جزاى آن‌ها خواهد شد و اين به عدالت الهى نزديك‌تر است.