مسأله‌ى ديگرى را هم مى‌خواستم عرض كنم:

حضرت آيت الله مدرّسى «مِن» را در «ممّا تُنبت الارض» و «مِنْ انفسهم» و «ممّا لا يعلمون»، «مِنْ» بيانيّه معنى كردند كه بسيار مطلب خوبى است و به ذهن من نرسيده بود. يعنى بعد از اين‌كه حضرت حق مى‌فرمايد:

«سُبْحانَ الَّذى‌ خَلَقَ الْازواجَ كُلَّها» اين سؤال پيش مى‌آيد كه اين زوج‌ها چه هستند؟ در بيان اين امر مى‌فرمايد: يكى گياهان، يكى خودتان و ديگرى آنچه نمى‌دانيد.

امّا اگر «مِنْ» را تبعيضيّه معنا كنيم، يك معناى خيلى عالى به دست مى‌آيد. حال ببينيد درست است يا نه؟

آيه‌ى كريمه مى‌فرمايد:

«سُبْحَانَ الَّذِي خَلَقَ الْأَزْوَاجَ كُلَّهَا مِمَّا تُنْبِتُ الْأَرْضُ وَ مِنْ أَنفُسِهِمْ وَ مِمَّا لَا يَعْلَمُونَ».

خداوند، ازواج- يعنى اين‌هايى كه زوج دارند؛ انسان، حيوان، گياه- را از سه جزء آفريد:

يكى از مواد خاكى، ديگرى از موادى كه در وجود خود شماست- و از زمين و گياه نيست- يكى هم از چيزهايى كه شما نمى‌دانيد.

اكنون تخم مرغى مصنوعى درست مى‌كنند و آنچه از مواد موجود در طبيعت هست- يعنى از مواد گياهان- را در آن به كار مى‌برند. ولى وقتى زير مرغ مى‌گذارند، جوجه نمى‌شود! بايد يك خروس به اين مرغ نزديك شود؛ نطفه ايجاد شود تا جوجه به وجود آيد. پس، تخم مرغ تنها از مواد نيست، يك چيزى هم در وجود خود حيوان است كه بشر آن را هنوز كشف نكرده است.

گندم مصنوعى مى‌سازند. تمام مواد، همان مواد گندم طبيعى، و خاصيّت‌ها هم همان؛ ولى وقتى مى‌كارند، نمى‌روُيد! غير از آنچه در خاك هست، ژن‌هايى هم در اين هست كه بشر نمى‌تواند بسازد.

علاوه بر اين در انسان، غير از مواد خاكى و نطفه‌ى حيوانى، يك حقيقت‌