از هفت
سال در صدد تخميس آن برآمد در طول اين مدت هم 5000 تومان، تدريجاً در اين
زمين خرج كرده كه فعلاً به صورت باغ ميوهدار درآمده است، بنابر اين جمع
قيمت زمين و اشجار و مخارجى كه كرده است عبارت شد از 6500 ولى بهاى آن در
زمان تخميس (يعنى بعد از هفت سال) عبارت شده از 600000 تومان، آيا ميزان در
تخميس اين باغ و نظاير آن به صورت مزبور چيست گر چه اين مسئله شبيه تكرار
مسئله اولى ولى بخصوصها مورد سؤال است. ج - هر گاه از ارباح اثناى سال اين مصارف شده چنانكه ظاهر سؤال است به قيمت فعلى تخميس مىشود. واللََّه العالم. س 503- اين بنده باغى داشتم مخمس كه قيمتش 2500
تومان بود چون قيمت آن زياد شد فروختم و از پول او 5 پشته باغ ديگرى به
مبلغ 25500 تومان خريدهام و از محصول باغ فعلى مقدارى مصرف خوراكى بنده
است و مقدارى هم فروش مىشود و ممكن است مقدار فروش محصول مذكور صرف در خرج
ساليانه خود باغ از قبيل كندن باغ و غيره باشد بفرمائيد بقيه 25500 تومان
فوق كه 2500 تومان آن مخمس بوده تكليفش از نظر خمس چيست؟ ج - آن زيادى، از ارباح سال فروش، محسوب است پس
اگر در آن سال صرف مؤونه شود خمس ندارد و اينطور كه شما فرض كردهايد كه
منفعتى، به جز صرف اعيان ثمر آنها در زندگى خود، از اين نمىبريد مؤونه شما
شمرده مىشود و خمس ندارد. س 504- اگر از سرمايه كسب و منافع آن كه معمولاً محفوظ است چيزى بخرد كه مورد نياز او نيست خمس دارد يا خير؟ ج - اگر از سرمايه مخمس خريده است ندارد و اگر از ارباح سرمايه و يا سرمايه ـ