اسم الکتاب : دانشنامه امام باقر علیه السلام المؤلف : جمعی از نویسندگان الجزء : 1 صفحة : 7
آگاهان، دارای مسؤولیت فزونتر
ستایشها و تمجیدهایی که از دانش و دانشمندان شده است، یکجانبه نیست
بلکه دانش همانگونه که ارزش بشمار میآید و به عالمان و آگاهان شخصیت و
منزلت عالی اجتماعی میبخشد و آنان را شایستهی پیروی معرفی میکند، از سوی
دیگر مسؤولیت ایشان را نیز افزون میسازد. و باید توجه داشت که
مسؤولیتهای دانش، تنها متوجه عالمان دینی نیست، بلکه هر نوع آگاهی و شناخت
که بینش انسان را نسبت به هستی تقویت نماید و بتواند منشأ خدمات اجتماعی و
بشری و اخلاقی باشد و در خدمت جامعه و دین قرار گیرد، مسؤولیتساز و
تکلیفآور است. و کسانی که به این مسؤولیتها توجه نکنند، و زمینهی گمراهی
مردم را فراهم کنند، مستحق کیفری سنگین خواهند بود. در آیهای از قرآن
آمده است: «گمراهکنندگان و گمراهشدگان، در قیامت به آتش دوزخ سرنگون
خواهند شد». [1] . امام باقر (ع) در معنای آیه فرمود: منظور از
گمراهکنندگان آنانند که عدل را میستایند ولی در عمل به ظلم و ظالم روی
میآورند. [2] . یعنی ارزشها را میشناسند و در مقام گفتار آن را خوب
توصیف میکنند ولی در مقام عمل بدانها پایبند نیستند. و با پایبند نبودن
آنها، مردمی که ایشان را الگوی خود قرار دادهاند به گمراهی کشیده
میشوند.
[~hr~]پی نوشت ها: (1)
عن ابیجعفر (ع) فی قوله تعالی: «فکبکبوا فیها هم و الغاوون» قال هم قوم
وصفوا عدلا بالسنتهم ثم خالفوه الی غیره. اصول کافی 1 / 47. [2] شعراء / 94. منبع: امام باقر جلوه امامت در افق دانش؛ گروه تاریخ اسلام؛ آستان قدس رضوی چاپ دوم 1375.
اسم الکتاب : دانشنامه امام باقر علیه السلام المؤلف : جمعی از نویسندگان الجزء : 1 صفحة : 7