ترس و امید

- آیا این درست است که در روز قیامت گروهی برای خوش گمانی به خدا به بهشت می‌روند.
- نمی‌دانم، فکر نمی‌کنم حرف درستی باشد، چطور ممکن است شخصی مرتکب گناه شود، ولی به خدا و بخشش او امیدوار باشد.
عبدالله که حرف آن دو را می‌شنید جلوتر آمد و گفت: بله، درست است، اتفاقاً من هم شنیده‌ام.
- از چه کسی.
- از امام باقر علیه‌السلام شنیده‌ام.
- اصل آن چیست. عبدالله ادای آدم‌های مهم را در آورد و بادی به غبغب انداخت و گفت: روزی در مسجد نشسته بودیم و امام باقر برایمان صحبت می‌کرد، او فرمود «در قیامت بنده‌ی گناهکار را در برابر خداوند نگه می‌دارند و دستور می‌رسد که او را به سمت جهنم ببرند و در دوزخ بیندازند، گنهکار می‌گوید خداوندا، من هیچ‌گاه نسبت به تو این گونه فکر نمی‌کردم، به او گفته می‌شود پس چه گمان می‌کردی؟ و بنده می‌گوید: امیداوار بودم که مورد عفو قرار بگیرم و مرا ببخشی و خداوند برای این خوش گمانی او را می‌بخشد و به جهنم روانه نمی‌کند» .
- پس تکلیف گناهانی که کرده چه می‌شود.
- نمی‌دانم، اگر حق‌الناس [1] نباشد، خدا خواهد بخشید. از جواب عبدالله قانع نشدند و هر سه نفر به حضور امام رفتند و سوالشان را مطرح کردند، امام فرمود: وای بر شما، باید ترس از خدا و امید به بخشش (خوف و رجا) مثل دو کفه‌ی ترازو برابر باشند؛ در قلب هر مؤمنی دو نور وجود دارد، یکی نور ترس است و دیگری نور امید، به شکلی که اگر این دو نور را با هم مقایسه کنند هیچ‌کدام از دیگری بیشتر نباشد و دقیقاً مثل دو کفه‌ی ترازو مساوی باشند.
در این لحظه عبدالله زار زار گریست، آن دو نفر با تعجب او را نگاه کردند. پرسیدند: چه شده، چرا گریه می‌کنی.
- پس اگر این گونه باشد تکلیف من معلوم است، من تا به حال از کنار این مساله (گناه) به راحتی می‌گذشتم و چون امید به رحمت خدا داشتم گناه نیز مرتکب می‌شدم، اما از امروز به بعد... (و های‌های گریست). آن دو نفر نیز که دست کمی از عبدالله نداشتند از حضور امام مرخص شدند، در حالی که تصمیم جدی گرفته بودند نگذارند این دو نور از یکدیگر پیشی بگیرند و به همان اندازه که امید به عفو الهی دارند به همان اندازه نیز مرتکب گناه نشوند. [2] .