اوج معنویت

شیخ صدوق به نقل از پدر عبدالله قزوینی می‌نویسد: روزی نزد فضل بن ربیع رفتم. دیدم بالای بام خانه‌ای نشسته است. به من گفت: « نزدیک بیا ». نزد او رفتم تا در برابرش رسیدم. گفت: « از این روزنه داخل این اتاق را نگاه کن ». به داخل اطاق نگریستم ولی مقصود او را نفهمیدم. گفت: « در داخل تاریکی و در قعر سیاه چال چه می‌بینی؟ » چون با دقت نظر کردم گفتم: « جامه‌ای بر روی زمین افتاده است. »
- درست نگاه کن.
چون نیک نظر کردم گفتم:
- گویا مردی در حال سجده است.
- او را می‌شناسی
- نه
- این مرد مولای توست!
- مولای من؟
- آری!
- مولای من کیست؟
- خود را به نادانی می‌زنی؟
- نه، من مولایی برای خود نمی‌شناسم.
فضل بن ربیع گفت:
« این مرد، مولای تو موسی بن جعفر است.
من شب و روز او را تحت‌نظر قرار دادم. او را غیر از این حال سجده که دیدی ندیده‌ام. او نماز صبح را در اول وقتش می‌خواند، سپس بعد از نماز تا طلوع خورشید مشغول دعا و تعقیبات نماز است. سپس به سجده می‌رود، و همچنان تا ظهر در سجده است.
سپس برخاسته و بدون تجدید وضو مشغول نماز ظهر می‌شود. من از خواندن نماز ظهر او بدون این که تجدید وضو کرده باشد می‌فهمم که در حال سجده به خواب نمی‌رود و چرت نمی‌زند.
او به همین ترتیب مشغول عبادت است تا از نماز عصر فارغ می‌شود.
پس از نماز عصر، به سجده می‌رود و همواره در سجده است تا خورشید غروب کند.
پس از غروب، بر می‌خیزد و نماز مغرب را می‌خواند بی‌آنکه برای قضای حاجت برود و همچنان مشغول نماز و تعقیبات است تا این که نماز عشا را می‌خواند، و بعد از نماز عشا، غذای اندکی که برایش آورده می‌شود را میل می‌کند. سپس بدون این که تجدید وضو کند بر می‌خیزد و همواره در دل شب مشغول نماز است تا این که اول اذان صبح فرا می‌رسد. این روش، از حدود یک سال تا کنون که او را به من سپرده‌اند، برنامه شبانه‌روزی اوست. »
چون کلام فضل بن ربیع به اینجا رسید گفتم: « ای فضل! از خدا بترس! مبادا این آقا را اذیت کنی و یا ناراحتش کنی که موجب زوال نعمت از تو می‌شود. » فضل جواب داد: « از جانب دستگاه خلافت مکرر پیغام داده‌اند که این مرد را از بین ببرم ولی من هرگز چنین نخواهم کرد، گرچه به قیمت جانم تمام شود. » [1] .