تجزيه و تركيب‌

واو: عاطفه.

عند مشّائيّة: مضاف و مضاف اليه معطوف بر « عندهم » .

حقائق تباينّت: صفت و موصوف، خبر براى مبتداء محذوف يعنى الوجود كه قبل‌

از عند مشّائيّه مقدّر است.

واو: حاليّه.

لهو: مبتداء و خبرش « زاهق » است.

لدىّ: مضاف و مضاف اليه، و ظرف « لدى » متعلّق به « زاهق » است و

جمله اسميّه « هو لدى زاهق» جمله حاليّه است.

لام: بمعناى تعليل.

انّ: بفتح از حروف مشبهة بالفعل.

معنى واحدا: صفت و موصوف اسم « انّ » .

لا ينتزع: بصيغه مجهول، خبر براى « انّ » .

من: جارّه.

ما: موصوله و صله‌اش « لم يقع» است، مجرور « بمن » ، متعلّق به‌

« لا ينتزع».

لها: جارّ و مجرور، متعلّق به « لم يقع»، عائد برا « ماء » موصوله.

توحّد: برفع تاء فاعل « لم يقع» باشد، موصوف.

ما: نكره و صفت براى « توحّد » .

ترجمه: حكماء مشّاء وجود را حقائق متباينه مى‌دانند و حال آنكه اين مذهب نزد

من باطل است، زيرا وجود حقيقت واحد است و انتزاع امر واحد از اشياء

مختلفه‌ايكه جهت وحدتى بينشان نيست ممكن نمى‌باشد.

شرح عربى: و، الوجود، عند، طائفة، مشّائيّة، من الكماء، حقائق، تباينت، صفة