ز: الارز، الكيلو باربعمأة تومان
5- جمله زير را تركيب نموده و اعراب كلماتش را بيان كنيد:
المؤمن بشره في وجهه و حزنه فى قلبه (نهج البلاغه قصار الحكم 333- 1)
جواب
1- خبر بر دو قسم است: مفرد مانند: الكلمة لفظ و جمله و آن بر چهار قسم است:
الف: جمله اسميه مانند: زيد اخوه فاضل
ب: جمله فعليه مانند: زيد قام ابوه
ج: جمله شرطيه مانند: زيد ان جائنى فاكرمه
د: ظرفيه مانند: زيد خلفك و عمر فى الدّار.
2- متعلّق ظرف كه خبر واقع شده جمله « استقرّ » است مانند: زيد فى الدار كه در تقدير زيد استقرّ فى الدار مىباشد
3- مبتداء وصفى عبارت است از صفتى كه بعد از حرف نفى يا حرف استفهام قرار گيرد و شرط آن اين است كه اسم ظاهر بعدش را رفع داده باشد مانند: قائم الزيدان
4- امّا تعيين خبر در جملات مذكور و ذكر عائد در آن:
الف: كلمه « يعلو » خبر است براى « الاسلام » و ضمير « هو » كه در آن مستتر است عائدش مىباشد
ب: كلمه « يوجب » خبر است براى « بشر » و عائدش ضمير « هو » است كه در آن مستتر است.
ج: كلمه « تحت » ظرف و متعلق است به « استقر » و خبر است براى « العادل » و ضمير در « استقر » به آن عائد است
د: كلمه « فى زمرة» ظرف و متعلّق است به « استقر » و خبر است براى « الظالم » و ضمير در « استقر » عائد است