ترجمه:

دنباله تحقيق مرحوم مصنّف در ارتباط با معانى حرفيّه‌

سپس مرحوم مصنّف مى‌فرمايد:

انسان در مقام افاده مقاصد و مطالب خود همانطورى كه محتاج است از معانى مستقلّه تعبير نمايد در مقام بازگو كردن معانى غير مستقلّه نيز احتياج و نياز به آن دارد لذا حكمت وضع مقتضى است در قبال هريك از ايندو قسم از معانى الفاظ مخصوصى وضع شده باشد.

آنچه در مقابل معانى مستقلّه وضع شده اسماء بوده و آنچه در ازاء معانى غير مستقلّه جعل گرديده حروف و ملحقات بآنها است.

و چون اينمعانى غير مستقلّ اقسام و انحاء گوناگون داشته لاجرم در قبال هرقسمى لفظى كه دلالت بر آن داشته يا هيئت لفظى كه دالّ بر آن مى‌باشد جعل و وضع كرده‌اند.

مثلا وقتى گفته مى‌شود: نزحت البئر فى دارنا بالدّلو: « چاه در خانه را بوسيله سطل كشيدم».

پس در آن چند نسبت مختلف و تعدادى معانى غير مستقلّ وجود دارد:

1- نسبت نزح به فاعل آن و دال بر آن هيئت فعل معلوم مى‌باشد.

2- نسبت نزح به آنچه اينفعل بر آن واقع شده يعنى مفعول اينفعل كه « بئر » باشد و دالّ بر آن هيئت نصبى كه در فعل است مى‌باشد.

3- نسبت اينفعل به مكان يعنى « دار » و دال بر آنكلمه « فى » مى‌باشد.

4- نسبت اينفعل به آلت و دال بر آن لفظ « باء » در كلمه « بالدّلو » مى‌باشد.

و از اينجا معلوم مى‌شود كه دالّ بر معانى غير مستقلّ بسا لفظ مستقلّ بوده همچون الفاظ « من » ، « الى » ، « فى » و گاه هيئت در لفظ مى‌باشد همچون هيئت مشتقّات و افعال و هيئت اعرابى.